AHMET TIRPAN
Meme kanserinin bütün dünyada olduğu gibi ülkemizde de kadınlarda en çok görülen kanser olduğunu ve kanserden ölüm nedenleri arasında ikinci sırada yer aldığını ifade eden A Life Hospital Sivas Radyoloji Uzmanı Dr. Gülay Çetin, erken tanı için genetik ve genetik olmayan risk faktörleri olan meme kanserinde düzenli olarak tarama yapılması gerektiğini vurguladı.
Kanser taraması hakkında merak edilenler hakkında önemli açıklamalarda bulunan Çetin, ?Meme kanseri; bütün dünyada olduğu gibi ülkemizde de kadınlarda en çok görülen kanser olup, kanserden ölüm nedenleri arasında ikinci sırada yer almaktadır. Her 8 kadından biri meme kanserine yakalanma riski altındadır. Ancak bu risk bütün kadınlarda aynı değildir. Cinsiyet ve yaş, meme kanseri riskini artıran en önemli 2 faktördür.
Risk gruplarını 2 alanda inceleyebiliriz; birincisi genel popülasyon, ikinci grup ise yüksek riskli grup? dedi.
Radyoloji Uzmanı Dr. Çetin, konuşmasını şu ifadelerle devam ettirdi: ?Genel popülasyon; bilinen tıbbi bir durumu bulunmayan veya riski artıracak maruziyeti bulunmayan kadınları kapsamaktadır. Riski artmış ya da yüksek riskli grup ise bireysel veya ailesel tıbbi durumu, maruziyeti ve/veya önceki kanserleri nedeniyle kanser gelişme riski artmış olan kadınları tanımlamaktadır. Genel popülasyona kanser yakalanma ve ölüm oranını düşürmek amacıyla Türk Radyoloji Derneği tarafından 40 yaşından sonra yılda bir kez, Sağlık Bakanlığı tarafından ise iki yılda bir kez olmak üzere mamografi ile tarama önerilmektedir. Riski artmış-yüksek riskli kadınlarda farklı yaklaşımlar geçerli olacaktır. Öncelikle risk artıran faktörler nelerdir? Bunları genetik ve genetik olmayan risk faktörleri olarak ayırabiliriz. Menopoz ve menopoz sonrasında hormon kullanımı, doğum kontrol hapı kullanımı, hormonal düzensizlikler, erken adet görme, geç menopoz, bilinen iyi huylu meme patolojileri, meme yapısı (dens memelerde risk yüksek), radyasyon etkisi ve yaşam stili (yağdan zengin beslenme, fazla miktarda alkol kullanımı, antioksidan vitamin alımı ve düşük fiziksel aktivite) gibi faktörleri riski artıran genetik olmayan risk faktörleri arasında sayabiliriz. Genetik risk artıran faktörler ise; ailede meme kanseri öyküsü olması en önemli genetik risk faktörüdür. BRCA-1 ve BRCA -2 gen mutasyonlarının tespit edilmesi, ailede meme kanseri öyküsü, meme kanseri ile birlikte özellikle erken başlangıçlı pankreas kanseri, agresif prostat kanseri, sarkom, yumurtalık kanseri, beyin tümörü, lösemi/lenfoma, diffüz mide kanseri aile öykülerinin bulunması risk faktörlerini artırmaktadır. Bu nedenlerden herhangi biriyle yüksek riskli kadınlarda taramayı nasıl yapalım derseniz; Amerikan Kanser Derneği yılda bir mamografiye ek olarak, yılda bir MRG (Manyetik Rezonans Görüntüleme) tarama önermektedir. Yüksek riskli hastalarda MR´ı tolere edemeyen kadınlarda mamografi ve ultrason kombinasyonu yapılabilir.?
