Sağlıksız Aile

Sağlıklı aileler fonksiyonlarını çok iyi yerine getirirler. Nedir bu fonksiyonlar?
Duyguları paylaşma, duyguları anlama, bireysel farklılıkları kabullenme, ilgi ve sevgi duygularının gelişimi, işbirliği, mizah (şakalaşma ve espri), yaşamı sürdürmek ve güvenlik için gerekli olan ihtiyaçların karşılanması, problem çözme, geniş felsefi düşünce (değerler sistemi), taahhüt (rahatlık ve huzur için), takdir duygularını ifade etme, iletişim, birlikte zaman geçirme, maneviyat, başa çıkma becerileri?
Sağlıklı aileler dengede durmayı başarırken sağlıksız aileler ise bunu başaramazlar. Çatışmalar, düzensizlikler, aile etkileşiminde fiziksel veya psikolojik semptomlar olabilir. Roller çok zayıf veya belirsizdir. Roller arası çatışma vardır. İletişim yetersizdir. Mesajlar dağınık ve farklı anlaşılabilir.
Optimal aile fonksiyonlarının yeterince yerine getirilmemesi sağlıksız aileleri de beraberinde getirir. Ailenin fonksiyonelsizliği aile üyelerinin aşırı iç içeliği ya da kopukluğuyla sonuçlanabilir. Kopuk ailelerde aile üyeleri birbirine çok az bağlıdır. Yetersiz ve sağlıksız bir iletişim vardır. Aile üyeleri ne kendi sosyal ve duygusal ihtiyaçlarını aile içinde karşılayabilirler, ne de diğer aile üyelerinin ihtiyaçlarını karşılamayı öğrenirler.
Sağlıksız ailede aile üyeleri kendilerini değerli bulmazlar. Bireylerin kendilerini değerli bulması ve kendine saygı duyması sağlıksız ailenin önem verdiği bir şey değildir; sağlıksız ailede bilinç insanların birbirlerini denetlemeleri ve baskı altına almaları üstüne odaklanmıştır. Bu nedenle, kişinin kendini onurlu ve değerli bulması sağlıksız ailede doğal değildir; az rastlanan bir durumdur.
Sağlıksız ailede kişiler birbirlerine gerçekte değer vermedikleri ve ayrıca birbirlerine güvenemedikleri için, iç dünyalarını rahatlıkla paylaşamazlar. Yanlış anlaşılma, kabul görmeme endişesi, kişileri içe kapanık olmaya iter. Bu nedenle, sağlıksız ailede iletişim dolaylıdır, belirsizdir ve dürüst değildir; yalan çoktur. Savunucu iletişim, sağlıksız ailenin en belirgin özelliğidir. Basit bir merak; saldırı ve karşı düşünce olarak tanımlanır ve fikirler açıklığa kavuşmadan savunmalar başlar.
Sağlıksız ailenin davranışlarını düzenleyen kurallar çoğu kere açık seçik ifade edilmemiştir, gizlidir. Ne var ki, bu kurallar gizli olmasına rağmen katıdır, insafsızdır, tartışılamaz ve değiştirilemez. Daha doğrusu kurallar otorite durumunda olan kişinin keyfine göre tanımlanır ve uygulanır. İnsan ilişkileri korkuya dayalı olduğu için, toplumla ilişkileri de ya karşıdakine kendini beğendirmeye ya da onu ezmeye yönelir.
Sağlıksız ailelerde sonuç olarak, kopuk ilişkiler, problem çözmede yetersizlikler, iç içe ilişkiler, bağımsızlık duygusunun gelişmemesi, yetersiz/sağlıksız iletişim, sosyal uyumsuzluk, rollerin belirsizliği, sorumluluk duygusunda yetersizlik, depresyon, madde bağımlılığı, uyum bozukluğu gibi durumlar ortaya çıkar.
Unutmayalım ki başarılı insan, çocuklukta sağlıklı aile içi ilişkiler geçirmiştir. Mutlu, sevecen, çatışma ve bunalımdan uzak, yapıcı, yaratıcı, özgüvenli bireylerin yetişmesi sağlıklı ve dengeli ailelerde başarılı ilişkilerle sağlanabilir. Uyum bozukluğu gösteren çocuklar; başarısız anne-baba-çocuk ilişkisinin ürünüdürler?