Ömer ÜN
Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Uygulama ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Seyit Ali Büyüktuna, 1 Aralık Dünya AIDS Günü hakkında açıklamalarda bulundu.
Doç. Dr. Büyüktuna yaptığı açıklamada, “İlk defa Amerika Birleşik Devletleri’nde cinsel tercihi homoseksüel olan erkeklerde saptanmış olan bu hastalık, tanımlandığı 1980’li yıllardan günümüze din, dil, ırk, cinsiyet ve ülke ayrımı yapmadan hızla yayılmaktadır. Tedavisiz olgularda virüs, bağışıklık sistemini hedef alarak vücudun savunma gücünü zayıflatmaktadır. Hastalığa yönelik ilaçların kullanıma girmesiyle AIDS hastalığı ölümcül bir hastalık olmaktan çıkmış, kronik bir hastalık haline gelmiştir. HIV ile enfekte kişiler artık güncel tedaviler sayesinde uzun yıllar sağlıklı bir şekilde yaşamakta ve yaşlanmaktadır.” dedi.
Dünyadaki HIV/AIDS hastalığı hakkında bilgi veren, Doç. Dr. Büyüktuna, “Tıp dünyası ve sivil toplum örgütleri, toplumu bilgilendirmek, bulaşma ve korunma yollarını öğretmek amacı ile faaliyetler düzenlemeye başlanıp, 1988 yılında farkındalığı arttırmak adına 1 Aralık gününü Dünya AIDS Günü olarak ilan etmişlerdir. Dünya Sağlık Örgütü tarafından günün önemi adına bu yılki tema toplulukların küresel sağlığın şekillendirilmesinde sahip olduğu önemli etkiyi vurgulamak amacıyla ‘Bırakın topluluklar yolu açsın’ olarak belirlendi.” dedi.
Doç. Dr. Büyüktuna, “Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre HIV, bugüne kadar yaklaşık 40,4 milyon kişinin hayatına mal olan ve küresel olarak tüm ülkelerde devam eden önemli bir halk sağlığı sorunudur. Ülkemizde 1985 yılından 8 Kasım 2023 tarihine kadar doğrulama testi pozitif tespit edilerek bildirimi yapılan 39.437 HIV-pozitif kişi ve 2.295 AIDS vakasının mevcut olup, vakaların yüzde 81,5’i erkek, yüzde 18,5’i kadın olup yüzde 16,1’i yabancı uyruklu kişilerden oluşmaktadır. Vakalar en fazla sırasıyla 25-29 ve 30-34 yaş gruplarında görülmektedir.” dedi.
EMZİRME İLE BULAŞABİLMEKTEDİR
Hastalığın bulaş yollarından da bahseden Doç. Dr. Büyüktuna, “HIV pozitif kişi ile korunmasız (kondom kullanılmadan) yapılan her türlü (oral, vajinal, anal) cinsel ilişki ile ortak kullanılan ve HIV enfekte enjektör veya steril edilmemiş cerrahi malzemelerle, enfekte kan ve kan ürünleriyle (Ülkemizde 1987 yılından itibaren, her kan ve kan ürününe gerekli testler yapıldıktan sonra hastaya verilmektedir.), HIV pozitif anneden bebeğe gebelik döneminde, doğum sırasında ya da doğum sonrasında emzirme ile bulaşabilmektedir” dedi.
SOSYAL BİR PROBLEM
HIV/AIDS hastalığının önlenebilir bir hastalık olduğunu kaydeden Doç. Dr. Büyüktuna, “Korunma önlemleri tedaviden çok daha ucuz ve etkilidir. Riskli cinsel davranışları azaltmak için; cinsel eğitim ve HIV/AIDS programlarının düzenlenmesi, cinsel temas sırasında kondom kullanımı ayrıca infekte olmayan partnerle monogomik ilişki bulaşı önlemek adına oldukça önemlidir. HIV/AIDS hastalığı sadece bir sağlık problem değil, aynı zamanda tüm toplumu, her bireyi ilgilendiren sosyal bir problemdir. Bu nedenle hastalık ile ilgili doğru bilgilenmek, bilinçlenmek, nasıl korunulacağını öğrenmek, HIV enfekte hastaları toplumdan dışlamamak gerekmekte olduğu bilgilerini verdi.” dedi.