Sivas'ta aile içi sorunları çözmek amacıyla faaliyete başlayan Sosyoloji mezunu, Danışman Kişisel Rehberlik Uzmanı Sevtap Sümbüloğlu, ‘Aile Danışmanlığı' konusunda bilgiler verdi. Toplumun temelini oluşturan ailenin önemini vurgulayan Sümbüloğlu, günümüz koşullarında ailelerin birçok sorunla karşılaştığını ve bu sorunların çözümü için danışmanın önemini aktardı. Sümbüloğlu, “Eskiden ‘tabu' olarak görülen psikolojik destek ve yardım almanın bir ihtiyaç haline geldiğini görüyoruz. Ben de bu öğrendiklerimi ve tecrübelerimi hemşehrilerimle paylaşarak çevreme faydalı olmak istiyorum”
Fatih TABUR
Rahmi Günay Caddesinde SES Danışmanlık adı altında faaliyetine başlayan Aile Danışmanlığı, Sivas'ta ailelerin sorunlarını çözmek için gayret gösterecek. Faaliyet alanı ve mesleğin ayrıntıları hakkında sorularımızı cevaplayan Danışman- Kişisel Rehberlik Uzmanı Sevtap Sümbüloğlu, sağlıklı aile ilişkilerinin, gelişmiş bir toplumun temelini oluşturduğunu ifade etti.
AİLE DANIŞMANLIĞI NEDİR?
Aile Danışmanı aile üyelerinin aralarında bulunan ilişkilerdeki sorunları dinleyerek, bireylerin bu sorunlar hakkında farkındalık kazanmalarını ve çözüm yöntemlerini gösteren ve sağlıklı iletişim sağlama becerilerini kişilere gösteren kişidir.
Bu süreçte; Aile bireylerinin diğer aile üyelerini de dinleyerek anlamasına, bireyler arasındaki görüş ayrılıklarının farkında olunmasına, duygu ve düşüncelerin net bir şekilde ifade edilmesine, değerleri olduğu gibi kabul etmeye, beklentilerin açık bir şekilde ifade edilmesine, eleştirmeden, tarafsız bir bakış açısı ile yaklaşılması üzerine çalışılır.
AİLE DANIŞMANI TAM OLARAK NE İŞ YAPAR, AMACI NEDİR?
Aile danışmanının amacı, danışan olarak başvuran kişilerin belirttiği sorunlara; bunlar, kronik rahatsızlıklar, ölüm-yas travmaları, ayrılık, boşanma süreçleri vb. olabilir, bu gibi birçok durum karşısında bireylere psikolojik açıdan yardımcı olmaktır.
Bu sorunlar sırasında aile içindeki bireylerin birbirlerine karşı olan davranışlarında iyilik halinin sağlanması ve bireyin içinde bulunduğu durumdaki duygu ve düşüncelerinin açığa çıkarılması amaçlanır. Bu aşamada çeşitli kuram ve tekniklerden faydalanılır.
AİLE DANIŞMANI NE DEĞİLDİR?
Aile Danışmanları terapi yapmazlar. Aile ve bireyler için danışmanlık hizmeti verirler. Terapi, ancak psikologların ve tıp eğitimi almış psikiyatristlerin verebileceği bir hizmettir. Dolayısıyla bizler, teşhis ve tanı koyma gibi yetkilerimiz olmadığı için ilaç tedavisi de uygulayamayız. Bunların gerekli olduğunu düşündüğümüz durumlarda uzman psikolog ve psikiyatristlere yönlendirmeler yaparız.
KİMLER AİLE DANIŞMANI OLABİLİR?
Öncelikle, Aile Danışmanı olmak için, bu görevin hassas ve aynı zamanda çok önemli olduğunu kavramak gerekir. Çünkü insanların hayatlarına dokunarak güven ve gizlilik çerçevesi içinde çıkılan bu yolculuktaki en önemli nokta fayda sağlamanın ötesinde zarar vermemektir. Bu nedenle, ilk aşama olarak danışanla sağlanacak olan terapötik ilişkinin sağlamlığını gerçekleştirebilmek tamamen danışmanın yaklaşımı ile ilgilidir. Bu da bu hizmetin hassasiyetini ve önemini arttıran bir unsurdur.
Aile Danışmanlığı sertifika eğitimini alabilmek için öncelikle üniversitelerin 4 yıllık lisans programlarından Psikoloji, Sosyoloji, Çocuk Gelişimi, Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik (PDR), Hemşirelik, Sosyal Hizmetler veya Tıp bölümlerinden birini tamamlama koşulu vardır. Daha sonra pek çok üniversite ve eğitim kurumunun açmış olduğu Aile Danışmanlığı Programına girerek, en az 450 saat sürecek olan eğitimi tamamlamak gerekir.
AİLE DANIŞMANI OLMAK İÇİN GEREKLİ ÖZELLİKLER NEDİR?
Az önce de belirttiğim gibi çok hassas yaklaşılması gereken ve insan odaklı bir hizmet alanı olmasından dolayı danışmanın bazı kişilik özelliklerinin bu alan için elbette olumlu etkileri vardır. Bunlardan bazılarını; empatik olma, sabırlı olma, çözüm odaklı olma, hoşgörülü olma, farklılıklara karşı saygılı olma, insan ilişkilerinde başarılı olma, esnek olabilme, tarafsız bir gözle olaylara bakabilme olarak sayabiliriz.
AİLE DANIŞMANLARININ ALANINA HANGİ KONULAR GİRER VE DANIŞANLARIN BAŞVURDUKLARI KONULAR NELERDİR?
Bütün bir sistem olarak aileyi ele aldığımızda aileyi oluşturan bireylerin birbirleriyle olan etkileşimleri sırasında çıkan daha çok fikir ayrılıkları, iletişim kuramama, boşanma süreçleri, ailedeki birinin vefatı, ebeveyn olma aşamasında çıkan adaptasyon sorunları, ergenlerle ailelerin yaşadığı çatışmalar ve en çok öne çıkan da hep hasıraltı edilen geçmişe ait travmalar aile danışmanlarının danışanlarına yardımcı olabileceği ve talep gördüğü konular arasındadır. Bunlara ilaveten aile içindeki değişimler, yaşam geçişleri ve hatta bazen yer değişimleri sonrasında oluşan adaptasyon sorunları ve travma sonrası stres bozuklukları gibi sorunları sayabiliriz.
ÜLKEMİZDE BU MESLEĞİN YERİ VE ÖNEMİ NEDİR?
Aile Danışmanlığı psiko-sosyal destek açısından en verimli danışmanlık hizmetidir. Ruh sağlığını esas alan bu meslek dalı çeşitli sorunları olan bireylerin çözümsüzlüğe itilmemesi için vardır.
Aile soyut bir kavramdır ancak onu oluşturan bireyler her türlü etkileşime açık yıpranabilen canlılardır.
Maalesef günümüz koşulları gereği zorlaşan hayat şartları, değişen aile yapıları, boşanmaların artması, kadın cinayetleri, kadına yönelik şiddet, çocuk istismarları, madde bağımlılığı, suça sürüklenen çocuklar, işsizlik gibi her gün daha keskin şekilde kendini gösteren bu sorunların artması ile son yıllarda Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının bu alana verdiği önem daha da artmış, bu konudaki uzmanlara ve kurumlara verilen destekle beraber alanları genişletilmiştir. Bu anlamda, eskiden “tabu” olarak görülen psikolojik destek ve yardım almanın bir ihtiyaç haline geldiğini görüyoruz. Dolayısıyla bu alana verilen değer ve bakış olumlu anlamda gelişmiş, değişmiş ve gelişmeye de devam etmektedir.
Ben de bu alanda olmaktan ve bu desteğin bir parçası olmaktan çok mutluyum. Ayrıca şunu da söylemeliyim ki, ülkemizde toplumsal cinsiyet algısının çarpıklıklarından dolayı aile sorunlarının büyük bir kısmını kadınların yaşadığını ve sorunların çözümünde de daha çok kadınların çare aradığını görüyoruz. Önleyici ve iyileştirici sosyal hizmet uygulamalarına giren aile terapistliği ve aile danışmanlığına daha çok kadınların başvurduğu ve danışanların büyük bir kısmını kadınların oluşturduğu görülmektedir.
Hem bir sosyal hizmet uygulaması hem de özel bir hizmet alanı olan Aile Danışmanlığı uygulamalarına devlet ve toplum olarak gereken desteği vermek, toplumun temel yapısını oluşturan aileyi korumak ve güçlendirmek adına çok önemlidir.
Bende bu duygular içinde çözüm ortağı olmak için bir ofis açtım yardım almak isteyen tüm hemşehrilerimize bilgi ve tecrübelerimi aktarmaya hazırım. Öğrendiklerimi ve tecrübelerimi hemşehrilerimle paylaşarak çevreme faydalı olmak istiyorum.
SEVTAP SÜMBÜLOĞLU KİMDİR?
1967 doğumluyum. Evliyim, 3 çocuk annesiyim. Sosyoloji de lisans eğitimimi bitirdikten sonra İstanbul Üniversitesinden aldığım sertifika ile Danışman- Kişisel Rehberlik Uzmanı olarak hizmet vermeye başladım.