Türkiye’de milyonlarca çalışanın ortak hayali: Emeklilik. Ancak bu hayalin gerçeğe dönüşmesi, yalnızca yaşa bağlı değil; prim günü, hizmet süresi ve sigorta başlangıç tarihi gibi önemli kriterlerle şekilleniyor. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), dijital platformlar üzerinden sunduğu yeni hizmetlerle emeklilik hesaplamalarını kolaylaştırırken, erken emeklilik için uygulanabilecek formüller de büyük ilgi görüyor.
Kadınlara Özel: Doğum Borçlanması ile 6 Yıl Erken Emeklilik
Kadın sigortalılar, doğum nedeniyle çalışamadıkları süreleri borçlanarak prim kazanabiliyor. Her çocuk için 720 gün, toplamda 3 çocukla birlikte 2160 gün prim kazanımı mümkün. Bu hak, yalnızca doğumların sigorta girişinden sonra gerçekleşmesi halinde geçerli.
Ekstra avantaj: Stajdan sonra doğan çocuklar için yapılan borçlanmalar, işe giriş tarihini geri çekebiliyor.
Erkeklere Avantaj: Askerlik Süresi Emeklilik Yaşını Geriye Çekiyor
Sigortalı olmadan önce yapılan askerlik süresi, borçlanma yoluyla sigorta başlangıcını geri çeker. Bu sayede, sigorta tarihi öne alınarak EYT kapsamına bile girilebilir. Böylece daha erken yaşta emeklilik mümkün hale gelir.
Kısmi Emeklilik: 10 Yıl Prim Yeterli Olabilir
3600 gün prim ve 15 yıl sigortalılık süresini tamamlayanlar, yaş şartını da karşıladıklarında kısmi emeklilik hakkı kazanabiliyor:
-
Kadınlar için yaş: 58
-
Erkekler için yaş: 60
Bu model, 9 Eylül 1999’dan önce sigorta girişi olanlar için geçerli. Daha sonraki girişler içinse prim ve yıl şartları artıyor.
Malulen Emeklilik: %60 Rapor Yeterli
Çalışma gücünün en az %60’ını kaybeden sigortalılar, malulen emeklilik hakkından yararlanabiliyor. Gerekli şartlar:
-
1800 gün prim
-
SGK onaylı sağlık kurulu raporu
Bu emeklilik türünde yaş şartı aranmaz; ancak emekli olduktan sonra çalışılması halinde maaş kesilir.
Vergi İndirimi ile Yaş Şartsız Emeklilik
En az %40 oranında çalışma kaybı olanlar, vergi indirim belgesiyle yaş beklemeden emekli olabilir:
-
En az 15 yıl sigortalılık süresi
-
3600 - 4680 gün prim (engellilik oranına göre değişir)
-
Bu kişilerin emekli maaşı çalışmaya devam etseler bile kesilmez.
Yıpranma Payı ile Prim ve Yaş Avantajı
Madenciler, gazeteciler, gemi adamları gibi ağır işlerde çalışanlar için yıpranma payı uygulaması geçerli. Bu sistem:
-
Prim süresine gün ekler
-
Yaş şartından süre düşürülür
-
Emekliliği birkaç yıl öne çekebilir
Engelli Çocuğu Olan Annelere Özel Haklar
Bakımına muhtaç çocuğu olan anneler için 1 Ekim 2008 sonrası primlerinin dörtte biri, toplam primlerine eklenir. Ayrıca bu süre, yaş şartından da düşülür. Örneğin:
4 yıl çalışan bir anne, sistemde 5 yıl çalışmış gibi değerlendirilir.
Dijital Hizmetlerle Emeklilik Planınızı Yapın
SGK’nın ve e-Devlet’in sunduğu dijital emeklilik hesaplama hizmetleri sayesinde:
-
Emeklilik tarihinizi öğrenebilir
-
Eksik prim günlerinizi görebilir
-
Borçlanma seçeneklerini değerlendirebilir
-
Tahmini maaşınızı hesaplayabilirsiniz
Emeklilik Artık Daha Planlı ve Erişilebilir
Çocuk borçlanması, askerlik süresi, malullük, vergi indirimi gibi seçeneklerle erken emeklilik hayal değil. Bu 7 yöntemden biriyle siz de yıllar önce hayalini kurduğunuz emeklilik hayatına beklediğinizden daha önce ulaşabilirsiniz.