ÇETİN POLAT
Cumhuriyet Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Çevre Mühendisliği Öğretim Üyesi ve Teknoloji Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Meltem Sarıoğlu Cebeci´nin ?Metal İşleme Sıvılarının Arıtılması ile Suyun Geri Kazanımının Araştırılması? isimli TÜBİTAK TEYDEP projesi patent aldı.
2012 yılında başvurusu yapılan proje 2014 yılında sonuçlandırıldı; 5 yıllık süreç sonunda patent alınarak ürüne dönüştürüldü.
ESTAŞ İLE ÇALIŞILDI
Prof. Dr. Meltem Sarıoğlu Cebeci konu ile ilgili yaptığı açıklamada, ?TÜBİTAK TEYDEB Projesi olarak ESTAŞ Anonim Şirketi ve benim danışmanlığımda çalışmaya başladık. Elde edilen sonuçlar üzerinde ve çalışmanın devamında yüksek lisans ve doktora öğrencilerim çalıştı. Bu çalışmalar neticesinde uluslararası yayınlar çıkardık. Uluslararası makalelerimiz, ulusal ve uluslararası sempozyumlarda da sunumlarımız yer aldı.? dedi.
Projenin patente doğru gidişatı ile ilgili bilgi veren Prof. Dr. Sarıoğlu Cebeci, ?ESTAŞ´ın hedefi otomotiv sektörüne parça üretmektir. Çevre Mühendisliği olarak bizim amacımız metal işleme sıvılarının kanalizasyona verilmeden su kirliliği standartlarına göre indirgenip arıtılması ve zararsız hâle getirilmesidir. Metal işleme sıvılarının en önemli özelliği sadece partikül veya organik ve inorganik açısından zengin olması değil aynı zamanda kontaminasyon yaratan kirleticilerin kimyasal ve toksik bileşenler içermesidir. Yani bu tür endüstriyel atık suların arıtılması ve biyolojik olarak parçalanması oldukça zordur. Dünyada yapılmış bazı çalışmalar var. Fakat ülkemizde bu çalışmalar oldukça kısıtlıdır. Biz bu çalışmamızda ön arıtmada koagülasyon, flokülasyon ve kimyasal çöktürme yaptık. Kimyasal çamurdan arıtmış olduğumuz suyu çapraz akışlı membran ünitesine verdik. Çapraz akışlı membran ünitesinde farklı türde membranlar kullandık. Çünkü içerisinde kontaminasyon yaratan kirlilikler o kadar yoğun ki bunları arıtmak ve tekrar kullanmak mümkün değil.? ifadelerini kullandı.
?DENEYSEL SONUÇLARLA İSPATLADIK?
Yapılan çalışmalar neticesinde atık suyu arıtmayı başardıklarını anlatan Sarıoğlu Cebeci, ?Koyu gri renkteki suyu içilebilecek özellikte olmasa dahi kullanılabilecek su kıvamına getirdik. Bunları zaten deneysel sonuçlarla ispatladık. Bu proje çıktığı zaman çevre öncelikli projeler arasında çıktı. Patente gitmemizdeki hedef bu yapılan arıtım metodunu buna benzer kirlilik parametreleri içeren endüstrilerde kullanabilmeyi sağlamaktı? diye konuştu.
?İYİ BİR ÖRNEK?
Üniversite-sanayi iş birliğine de değinen Sarıoğlu Cebeci şunları kaydetti: ?Üniversite-sanayi iş birliği üniversiteler ve sanayi açısından oldukça önemli bir konudur. Bugün Türkiye´de en çok konuştuğumuz konulardan biri sanayi ile yapılan çalışmaların üretime dönüştürülmesidir. Yaptığımız çalışmaları ürüne dönüştürebilir hale getirmemiz önemli hedeflerden biridir. Biz bu çalışmamızla hedefimizi gerçekleştirmiş olduk. Sonuç olarak bölgede ve dünyada önemli bir yere sahip olan endüstri ile birlikte gerçekleştirilen işbirliği üniversite- sanayi ortak çalışmasına iyi bir örnektir.?
Metal işleme sıvılarının kompleks olması, arıtılmadan kanalizasyona verilmesi sonucu oluşan çevresel zararları ve bu suların mikrobiyal kontaminasyon sonucu oluşturduğu genel problemlerin azaltılmasının projenin başlatılma gerekçelerinden biri olduğunu ifade eden Prof. Dr. Sarıoğlu Cebeci, ?Deşarj limitlerinin sağlanması dışında suyun geri kazanılıp proseste kullanımı ve bu tür endüstriyel atık suların arıtımında Türkiye´de kullanılmamış olan membran teknolojileri kullanılarak endüstriyel atık su yönetiminin uygulanması ve bu teknolojinin bölgede ve ülkemizde kullanılmasını sağlamak projenin amacıdır? şeklinde konuştu.