Hamidiye Alayları´nın komutanı halk kahramanı Mihrali Bey´in anısı, Sivas´ın Ulaş ilçesine bağlı Acıyurt köyünde 129 yıl önce kendi tarafından yaptırılan Türk evlerinin özelliklerini taşıyan konakta yaşatılıyor.
Tiflis´e bağlı Borçalı kazasının Dervaz köyünde doğan Mihrali Bey üstün halk kahramanlıklarıyla biliniyor. 17 yaşında babası öldükten sonra hayatı değişen Mihrali Bey babasının Türk ve İslam geleneğine göre gömülmesine izin vermeyen Ruslar´a karşı verdiği mücadeleyle biliniyor. Babasının Müslüman mezarlığına gömülmesine izin verin verilmeyen Mihrali Bey bir gece herkes çekildikten sonra mezarlığa giderek babasının naaşını çıkararak bekçileri de öldürür. Ruslar tarafından aranan bir kanun kaçağı konumuna düşen Mihrali Bey Osmanlı- Rus savaşında da büyük kahramanlık göstererek devlet tarafından Sivas´ın Ulaş ilçesine yerleştirilir. Hamidiye Alayları´nın komutanlığını yaptığı sırada Yemen´deki bir isyanı bastırmakla görevlendirilen Mihrali Bey burada şehit düşer. Mezar yeri bilinmeyen Mihrali Bey´in kahramanlık anıları kendisi tarafından 1889 yılında Sivas´ın Ulaş ilçesine bağlı Acıyurt köyü Konak mezrasında yaptırdığı konakta yaşatıyor. FESTİVALLER DÜZENLENİR, AT YARIŞLARI YAPILIRDI Türk evlerinin özelliklerini taşıyan konak tavan süslemesiyle de dikkat çekiyor. 2 kattan oluşan konakta haremlik, depo ve kiler bölümleri de bulunuyor. At yarışlarının, güreşlerin ve halk ozanlarının türkülerini seslendirdiği festivallerinde düzenlendiği konak halk kahramanının anısını günümüze taşıyor. 1995 yılına kadar sahiplerinin yaşadığı konak 2006 yılında İl Özel İdaresi tarafından restore edilerek yeniden hizmete açıldı. Adına türkülerde söylenen halk kahramanının konağı turistlerin ilgisini bekliyor. "MEZAR YERİ BİLİNMİYOR" İl Kültür Turizm Müdürü Kadir Pürlü, Mihrali Bey´in çok hareketli bir insan olduğunu adının Türk Cumhuriyetlerinde, Kafkasya´da, Anadolu´da, Yemen´de bilindiğini belirterek, "Efsanevi bir kahramandır. 1889 yılında Mihrali Bey konağı kendisi tarafından yaptırılır. Yapımı ile ilgili uzun hikayeler vardır. Hatta Aşık Ruhsati bile inşaatta çalışır. Ama şiir okuyarak işçileri meşgul ettiği için Mihrali Bey tarafından Ruhsati inşaattan uzaklaştırılır. Burası bir konak olmaktan öte büyük bir kültür merkezidir. Burada pehlivanlar güreş tutarlar, halk ozanları aşıklar gelip türkü söylerler. At yarışları olur. Mihrali Bey kendisi bir alayının komutanıdır çok etkili bir insandır. Bu yüzden Mihrali Bey gibi halk kahramanının konağının Sivas´ta olması ve kırsal mimarinin nadir örneklerinden birinin ilimizde olmasının mutluluğunu yaşıyoruz. Önemli olan bu değerleri yaşatmak içerisindeki hikayelerle beraber gelecek kuşaklara aktarmaktır. Mihrali Bey bütün varlığını Türk milletine vermiştir. Nihayetinde Yemen isyanlarını bastırdığı sırada şehit olmuştur. Onun hatırasını bu konakla birlikte yaşatıyoruz. Konak 2006 yılında restore edildi. Hala sağlıklı durumda ama küçük onarımlara ihtiyacı var. Üst katı planlı artı planlı dört tarafta odaları bulunan özellikle ortadaki tavanın kalem işi oyma teknikleri mükemmel örnektir. Sivas´ta nadir tavanlardan biridir. Kalem işinde renklerin uyumu ustanın ahşabı işlemesinde incelikleri sanatı görünmeye değerdir" dedi.