Yunus BUDAKTAŞ
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2016 yılı Hayvansal Üretim İstatistiklerini yayınladı. Verilere göre küçükbaş hayvan sayısı, bal üretimi, süt üretimi azalırken büyükbaş hayvan sayısı ile kümes hayvanları sayısı arttı. Tarım ve hayvancılık şehri Sivas ise hayvan sayıları ve hayvansal üretim noktasında komşu illerin gerisinde kaldı.
Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan 2016 yılı Hayvansal Üretim İstatistikleri Sivas için umut vaad edici olmadı. Öyle ki TÜİK verilerine göre hayvan sayıları ile hayvansal üretim noktasında 2016 yılında 2015 yılına göre düşüş gerçekleşti. TÜİK verilerine göre hayvansal üretim noktasında beklentileri karşılayamayan Sivas´ta, tarım ve hayvancılığın gelişmesine yönelik faaliyet gösteren ilgili kurum ve kuruluşların kamuoyuna açıklama yapması bekleniyor.
Dap Projesi Umut Olacak
Tarım ve hayvancılık potansiyeli olarak oldukça önemli bir yere sahip olan Sivas´ta açıklanan veri sonuçları ise hiçte iç açıcı değil. TÜİK verilerine göre hayvan sayısı ve hayvansal üretim noktasında potansiyelinin altında kalan Sivas´ta gözler DAP Projesine çevrildi. Hatırlanacağı üzere Sivaslı siyasilerin girişimleri sonucu Sivas, DAP Projesine dahil edilmiş ve öte yandan hayvan hastalıklarından ari bölgeye dahil edilmişti. Yapılan çalışmalar ve sağlanan desteklerle Sivas´ın 2017 yılında hayvancılık noktasında gelişim kaydederek çıtayı yukarılara çıkarması bekleniyor.
Sığır sayısı Konya´nın yarısı kadar bile değil
İllere göre sığır sayısı verilerine bakıldığında Sivas 226 bin 359 baş sığırla diğer illere göre oldukça arka sıralarda kaldı. Yüzölçümü olarak Türkiye´nin en büyük ikinci ili olan Sivas, yaylak ve arazi anlamında hayvan üretimine oldukça elverişli olmasına rağmen istenilen seviyeye ulaşamadı. Listede zirveyi 752 bin 221 baş hayvanla Konya çekerken, 649 bin 47 başla Erzurum ikinci, 575 bin 538 baş hayvanla İzmir üçüncü oldu. Samsun, Ardahan, Kars, Ardahan, Aydın, Ağrı, Diyarbakır, Ankara, Muş, Afyon ise Sivas´ın önünde yer alan diğer iller.
Koyun Sayısı Van´da 2,5 milyon Sivas´ta ise yaklaşık 400 bin
İllere göre koyun sayısı dağılımı verileri de Sivas için üzücü bir tablo
oluşturuyor. Kangal Koyunu gibi tescilli hayvan varlığına sahip Sivas, 390 bin
939 baş koyun varlığı ile pek çok ilin gerisinde kaldı. Van 2 milyon 417
bin 627 ile açık ara öndeyken, 1 milyon 826 bin 773 baş koyunla Konya ikinci
sırada bulunuyor. Üçüncü sırada ise 1 milyon 562 bin 820 baş koyunla
Şanlıurfa yer aldı. Ankara, Afyon, Manisa, İzmir, Diyarbakır, Ağrı ise Sivas´ın
önünde yer alan illerden sadece bir kaçı?
Keçi Sayısında da Arka Sıralardayız
İllere göre keçi sayısında da Sivas umduğunu bulamadı. 77 bin 281 baş keçi
sayısıyla Türkiye genelinde orta sıralarda yer alan Sivas, potansiyelini maalesef
ki karşılayamaz durumda. 754 bin 361 baş keçi sayısıyla Mersin zirvede yer
alırken; Antalya, Karaman, Isparta, Mardin, Bingöl gibi iller ise Sivas´ın katlamış
gibi görünüyor.
Süt Üretimimiz 428 bin 812 ton
Hayvan sayılarında potansiyelini karşılayamayan Sivas haliyle süt üretiminde de önemli bir gelişme kaydedemedi. Ancak verilere bakıldığında hayvan sayısında diğer illerin gerisinde olan Sivas, hayvan sayısı ile süt üretimi oranlandığında bu illerin bir adım önünde bulunuyor. Yıllık süt üretiminde Konya 1 milyon 59 bin 496 ton ile zirveyi yine kimseye kaptırmazken, İzmir 906 bin 997 ton, Erzurum ise 758 bin 225 tonla Konya´yı takip ediyor. Dördüncü sırada 716 bin 926 tonla Balıkesir, beşinci sırada 626 bin 629 ton üretimle Kars bulunurken, Sivas 2016 yılında 428 bin 813 ton süt üreterek, 447 bin 399 ton süt üreten Aydın´ın ardından yedinci sırada yer aldı.
Sivas Bal Üretiminde Gelecek Vaat Ediyor
İllere göre bal üretimi dağılımında da istediği yeri alamayan Sivas, yıllık üretim miktarında gelecekte ki üretimlerini artırabileceğinin mesajlarını veriyor. 2016 yılında 2 bin 861 ton bal üreten Sivas, 16 bin 278 ton bal üreten Ordu, 15 bin 875 ton üreten Muğla ve 9 bin 477 ton üreten Adana´nın gerisinde olsa da pek çok ilin hemen hemen yaklaşık 10 katı kadar bir bal üretimi yapıyor.
Türkiye genelinde ise rakamlar şu şekilde:
Büyükbaş hayvan sayısı 2016 yılında bir önceki yıla göre %0,7 artarak 14 milyon 222 bin baş olarak gerçekleşti. Büyükbaş hayvanlar arasında yer alan sığır sayısı %0,6 artarak 14 milyon 80 bin baş olurken, manda sayısı %6,2 artış ile 142 bin 73 baş olarak gerçekleşti.
Küçükbaş hayvan sayısı 41 milyon 329 bin baş oldu
Küçükbaş hayvan sayısı 2016 yılında bir önceki yıla göre %1,4 oranında azalarak 41 milyon 329 bin baş olarak gerçekleşti. Küçükbaş hayvanlar arasında yer alan koyun sayısında bir önceki yıla göre %1,7 oranında bir azalma meydana geldi ve 30 milyon 983 bin baş olarak gerçekleşti. Keçi sayısında ise yine bir önceki yıla göre %0,7 oranında bir azalma meydana geldi ve 10 milyon 345 bin baş olarak gerçekleşti.
Toplam süt üretimi 18 milyon 489 bin ton oldu
Toplam süt üretimi 2016 yılında bir önceki yıla göre %0,9 azalarak 18 milyon 489 bin ton olarak gerçekleşti. Bu miktarın %90,8?ini inek sütü, %6,3´ünü koyun sütü, %2,6´sını keçi sütü ve %0,3´ünü manda sütü oluşturdu. Yapağı ve tiftik üretimi artarken kıl, bal, balmumu ve yaş ipek kozası üretimi azaldı. Bir önceki yıla göre yapağı üretimi %5,6, tiftik üretimi %4,9 artarken kıl üretimi %2,2 azaldı. Bal üretimi 2016 yılında bir önceki yıla göre %2,2 azalarak 105 bin 727 ton, balmumu üretimi ise %6,6 azalarak 4 bin 440 ton oldu. İpekböcekçiliği faaliyeti yapan köy sayısı bir önceki yıla göre %21,5 artarak 576 oldu. İpekböcekçiliğiyle uğraşan aile sayısı da %2,3 oranında artarak 2 bin 1 adet oldu. Açılan tohum kutusu sayısı bir önceki yıla göre %13,4 artarak 5 bin 303 adet, yaş ipek kozası ise bir önceki yıla göre %10,4 azalarak 103 ton olarak gerçekleşti.
Toplam kümes hayvanları sayısı bir önceki yıla göre %5,4 arttı
Yıl sonu itibariyle et tavuğu sayısı %3,1 artışla 220 milyon 322 bin adet olurken, yumurta tavuğu sayısı %10,2 artışla 108 milyon 689 bin adet oldu. Hindi sayısı ise %12,6 artışla 3 milyon 183 bin adet oldu. 2016 yılında
ördek sayısı %3,9, kaz sayısı ise %9,7 arttı.