SİVAS’IN ET DÖNERİ

Büşra Büke

5 ay önce

Tüm Sivaslılar bilir ki acıkınca akla dışarıda yiyebileceğiniz ya da eve söyleyebileceğiz en güzel yemeklerden biridir. Şehir dışında yediğimiz et dönerleri çoğumuz sevmeyiz çünkü eti bir gariptir yani kıymadan döner mi olur çoğu ilin döneri kıymadan güzelim dönere hakaret resmen gurumuzla o eti yemeyiz ya da dönere benzeyen eti demek daha doğru. İnce ince kesilmiş et dürümün ve o pideye sürülen etin yağının lezzetini anlatmak değil de yaşamak lazım Sivas’ta olup yiyen çoğu kişinin hatıraların bu anı vardır eminim. Özel günlerde her ayın on beşinde maaş günlerinde yediğimiz büyüklerimizle o dönerin yerini hiçbir şey tutmazdı. Canım rahmetli anneannem bizi götürürdü maaşını alır almaz elimizden tutar şenlendirirdi günümüzü canım anneannem yattığın yer nur olsun tüm geçmişlerimizin öyle olsun. Gel gelelim dönerin özelliği nedir bunu konuşalım değerli okuyucu Tarihi Anadolu'ya göçe kadar uzanan Döner, tarihte de yerini almıştır. Zamanın seyyahlarından Evliya Çelebi seyahatnamasin de döner için şu ifadeleri kullanır: 'Kuzu kurban edip dilim dilim edip bir demir kebap şişine eti geçirip iki başları ince ortası kalın, eti düzgünce dizerler. Sonra bir araba tekerleğini kırıp kebap altını yavaş yavaş yakarak ateş edip bir çeşit kebap pişirirler ki sanki ilik olur. Tatarlar arasında böyle pişmiş kebabı yemiş ve 100 okka boza içmiş olan çoktur. İşte bu derece hoş, yumuşak ve taze kebap pişirirler ki yeryüzünde öyle kebap pişmesi ihtimali yoktur. Araba tekerleğiyle pişirmek Tatar arasında şarttır."

Zengin mutfağı ve tescilli lezzetleri ile gastronomi anlamında kendini ispatlayan Sivas’ta yaprak döner de yoğun ilgi görüyor. Sivas’ın meralarında beslenen hayvanlardan yapılan yaprak döner, yaz kış yoğun ilgi görüyor. 2 günlük çalışmanın ürünü olarak ortaya çıkan döner, yiyenlerin damak tadına hitap ediyor. Sivas döneri özellikle hayvanın topak kısmı, but kısmı ve bazı bölümlerinden yapılıyor.

Sivas dönerinin yapılışını anlatan Hasan Sönmez, “Sivas döneri; dana ve düve etinden ortaya gelen has et dönerdir. Sivas’ın havasından, suyundan, meralarından beslenen hayvanlar kesilir ustalarımızın marifetli ellerinden meydana gelir. Satışlarımız kış aylarına göre normal oluyor, yaz aylarında aşırı yoğunluktan dolayı kilolarda değişiyor. İster istemez talebimiz fazla. Yazın yabancılar geliyor. İster istemez dönerin kilosu artıyor” ifadelerini kullandı. 21 yıldır döner ustalığı yapan Tamer Acar ise “Döner ustalığı titizlik gerektiren, incelik gerektiren bir sektör. Hayvanın özellikle topak kısmından yapılıyor. But kısmından, bazı bölümlerinden yapılıyor. Kuzu kuyruğu kullanılıyor. Yaprak döner, kıymasızdır. Şişe orda takılır. Buraya forklift ile getiriyoruz. 800-900 kilo bir şiş alıyor, 1 ton aldığı da oluyor. Buraya getiriyoruz, kısık ateşte pişiriyoruz. Sonra yaprak kesimi, bıçak kesimi yapıyoruz. Sonra müşterilerimize sunuyoruz. Yiyenler memnun kalıyor. Bizi de tercih ediyorlar” ifadelerine yer verdi.

 

Sivas döneri diğer dönerlerden farklıdır içindeki malzemede etin tadını değiştirmeden marul salatası ve soğan salatası ile satılır böylelikle etin o güzel tadını hissederiz o dürümde restorana gittiğinizde yoğurtlu bir meze, acılı ezme biber turşusu ferah bir salata soğan söğüşle servis yapılır. En üzüldüğüm şeyler arasında döner ve köfte fiyatının sürekli artışı elbette hak veriyorum lakin herkes doya doya et döner yemeli. Sivas’a gelen misafirlerimizi döner yemeğe götürürüz burada firma ismi vermek istemiyorum lakin çok iyi iki adet dönerci var gözü kapalı gidip yersiniz elbette bazen lezzet farklılıkları olabilir dönerin sonuna kaldıysanız ya da herhangi bir şey ekmek kurur falan böyle şeyler olabilir ama kalite asla değişmez. Sevdiklerinizde özel günlerde dolu dolu hep birlikte döner yemeği unutmayın durumunuz elverirse ama küçük bir çocuğunuz varsa götürün güzel bir anı bırakın onlara. Ablam Ankara da yaşayan has Sivaslılardan köfteyi döneri çok sever gelir gelmez hemen döner sardırayım der o gün etli ekmek varsa ertesi  gün muhakkak yer ama onun et döneri özlemesi bile hoşuma gidiyor. Kekikle beslenen büyük baş hayvanların güzel bir marinasyonla ertesi güne hazırlanıp taze sebzelerle yapılan salatalarla sunumu yapılır sos kullanılmaz zaten sosla rezil edersiniz güzel eti velhasıl Sivas’ın en güzel yanlarından biri etinin çok lezzetli olması değerli okuyucu umarım sevdiklerinizle lezzetli güzel et döner yer sağlıkla hatırlayacağınız anılarınız olur haftaya başka bir konuda görüşmek üzere güzel bir yıl diliyorum hepinize.

YAZARIN DİĞER YAZILARI