CÜNAM’dan stratejik proje

Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Nanofotonik Uygulama ve Araştırma Merkezi (CÜNAM) öncülüğünde hazırlanan “NiO/Ga₂O₃ Tabanlı UV Fotodedektörlerin Tasarımı ve Geliştirilmesi” başlıklı proje, TÜBİTAK 1005 – Ulusal Yeni Fikirler ve Ürünler Araştırma Destek Programı kapsamında desteklenmeye hak kazandı. Projenin yürütücülüğünü CÜNAM araştırmacısı ve Fen Fakültesi Fizik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ebru Şenadım Tüzemen üstlenirken, proje ekibinde araştırmacı olarak CÜNAM araştırmacısı ve aynı bölüm öğretim üyesi Prof. Dr. Murat Köksal görev alacak.

Günümüz teknolojisinde morötesi (UV) fotodedektörler; uzay radyasyonunun ve güneş patlamalarının izlenmesi, yangınların erken tespiti, sterilizasyon sistemlerinde ışın şiddetinin kontrolü gibi kritik alanlarda kullanılıyor. Bu cihazlar, özellikle yüksek hızlı sinyal işleme ve ışık algılama süreçlerinde stratejik öneme sahip.

Proje kapsamında, NiO/Ga₂O₃ tabanlı fotodedektörlerin üretimi için farklı yarıiletken üretim koşulları detaylı biçimde analiz edilecek; kristal yapı, morfoloji ve yüzey özelliklerinin cihaz performansına etkileri araştırılacak. Ülkemizde bu alanda ticarileşmiş bir ürün bulunmaması, dışa bağımlılığı artırırken, yerli üretim ihtiyacını daha da önemli hale getiriyor. Bu doğrultuda geliştirilecek Ga₂O₃ tabanlı pn eklemli fotodedektör teknolojisi, ilk yerli UV fotodedektör prototipinin üretilmesini hedefliyor.

Proje, yalnızca cihaz üretimine değil, aynı zamanda üretim-parametre-performans ilişkisini çok boyutlu olarak ele alarak literatürdeki önemli bir boşluğu dolduracak. UV fotodedektörler, savunma sanayii açısından yüksek öneme sahip. Özellikle füze ve roket sistemlerinde, erken uyarı ve hedef tespiti gibi görevlerde kullanılabilecek bu teknolojiler, milli güvenlik altyapısının güçlendirilmesine katkı sağlayacak. Proje ile geliştirilecek yerli fotodedektörler, dışa bağımlılığı azaltarak savunma sanayinde yerli ve milli çözümlerin önünü açacak.

Maliyet etkinliği, çevresel sürdürülebilirliği ve patentlenebilir yapısıyla öne çıkan bu teknoloji, kısa vadede araştırma merkezleri ve teknoloji üreticileri tarafından tercih edilecek; uzun vadede ise yarıiletken sanayisinde yenilikçi ve standartlaşmaya aday bir ürün olarak konumlanacak. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi’nin bilimsel Ar-Ge kapasitesini ileriye taşıyacak bu proje, ülkemizin yarıiletken tabanlı optoelektronik teknolojilerde rekabet gücünü artırmayı ve yerli üretim potansiyelini güçlendirmeyi amaçlıyor.