Orman yangını riskine karşı makineli tarım için 'bildirim zorunluğu'

Orman alanlarına komşu tarlalarda tarım makineleri çalıştırılmadan önce orman teşkilatına bildirim yapılarak ve bu sayede gerekli önlemler alınarak, makinelerinden çıkan kıvılcımların büyük yangınlara yol açmasının önüne geçilebileceği bildirildi.

İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Orman Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Serhun Sağlam, orman yangınlarının çıkış nedenleri ve yangınların kuzeye taşınmasına ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Oman yangınını yöneten kişinin tecrübesi ve hakimiyetinin çok önemli olduğunu vurgulayan Sağlam, arazidekilerin nereye gideceğini, ne zaman geri çekileceklerini o kişilerin belirlemesi gerektiğini söyledi.

Sağlam, orman yangınlarına müdahalede araziyi hazırlamak, toprağı altüst etmek, karşı yangın çıkararak yangını kontrol etmek gibi stratejilerin de kullanılması gerektiğini belirtti.

Orman yangını riskine karşı tarım faaliyetleri yetkililere bildirilmeli

Büyük yangınların çoğunun çiftçilerin kullandığı biçerdöver ve balyalama makinelerinden çıkan kıvılcımlardan kaynaklandığını aktaran Sağlam, "Çiftçi tarlasını sürüyor, makineden çıkan kıvılcım kuru ota düşüyor ve bir anda yangın başlıyor. Rüzgarla birlikte alevler ormana sıçrıyor. Makineden çıkan kıvılcım gözle görünmez bile olabilir ama etkisi çok büyük olur. Bakanlık da bu konuda uyarılar yaptı, son büyük yangınların çoğunun sebebi bu makineler." ifadelerini kullandı.

Sağlam, yangınlara sebep olan tarım makinelerine ilişkin çeşitli önlemler alınabileceğine işaret ederek, şunları kaydetti:

"Yaz aylarında ormana dört kilometreye kadar yakın tarım arazilerinde tarım makineleri çalıştırılacaksa, sahipleri orman teşkilatına bildirimde bulunmalı. 'Bugün balya yapacağım.' demeli. Orman görevlileri ya önlem almalı ya da çiftçiye ne yapması gerektiğini anlatmalı. Belki orada bir tanker su hazır bekletilmeli. Ayrıca kullanılmayan tarlalar da mutlaka sürülmeli. Üstteki kuru otlar yok olur, alttaki nemli toprak yüzeye çıkar. Böylece yangın çıksa bile hemen ormana ulaşamaz. Bu da yangının büyümesini önler."

Yangınların kuzeyde de görülmesi devam edecek

Çoğunlukla Ege ve Akdeniz'de görülen orman yangınlarının son yıllarda özellikle bu yıl kuzeye çıkmasının asıl nedeninin küresel ısınma ve yağışların azalması olduğunu ifade eden Sağlam, bu durumun yangınlara uygun ortam hazırladığına dikkati çekti.

Sağlam, yangın konusunda iyi uzmanların Ege ve Akdeniz'de hazır beklediklerini, yangın işçilerinin hazır ve bütün araçların çoğunun orada olduğunu belirterek, şöyle devam etti:

"Kuzey o kadar hazırlıklı değil. Mutlaka hazırlıkları var, ekipleri var fakat ne o kadar tecrübeleri olduğunu düşünüyorum ne de o kadar çok sayıda teçhizata sahip olduklarını düşünüyorum. Bu da çok normal. Siz tabii ki teşkilat olarak yangınla ya da başka bir afetle mücadele ederken, aşağı yukarı bilinçli olarak, çoğunlukla nerelerde sorun çıkmış oralara kayıyorsunuz. Bu da gösteriyor ki, bundan sonra bu devam edecek. Gelecek yıllar devam edecek. Artık ülkenin büyük bir kısmının böyle devam edeceği gözüküyor. Küresel ısınma 1,5 derece arttı. Bakın, Avrupa Komisyon raporu diyor ki 2 dereceye çıkacak. Yangınlar yüzde 40 artacak. Yani yüzde 50'den fazla daha alanda yangın çıkmaya başlayacak. O yüzden önlemlerin alınması lazım."

Yangın eğitimlerinin çok önemli olduğunu vurgulayan Sağlam, "Bu bölgelerde yangın işçisi, arazöz, yangın söndürme ekipmanı ne varsa artırılması gerektiğini buradan anlıyoruz." dedi.

"Türkiye'nin tamamı için ağustos sonuna kadar tetikte olmakta fayda var"

Doç. Dr. Sağlam, küresel ısınmayla yangınların kuzeyde de görülmesi nedeniyle uzman ekiplerin yurda yayılması gerektiğini belirtti.

Bir denge olması gerektiğinin altını çizen Sağlam, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Tecrübeli olanların daha az deneyimlilere eğitim vermesi ve biraz daha heterojen bir şekilde ülkeye dağılması lazım. Sadece bir yere yığmamak lazım. Bazılarını ülkenin değişik yerlerinde bu işin başına geçirmekte fayda var. Çünkü görünen o ki iş buraya doğru gidiyor. Biz artık her tarafta önlem almak zorundayız. Belki Doğu Karadeniz hariç ama bu gidişle orayı da göz ardı edemeyiz. Orada çok korkunç rüzgarlar oluyor. Eğer yağış durursa, orada da büyük tehlike başlayabilir. Ağustos sonuna kadar büyük bir risk var. Eylül'de de yangınlar çıkabilir, çıkacaktır. Büyük yangınlar da çıkacaktır. Çünkü eylülde bile hala çok sıcak olan bölgelerimiz var. Bu nedenle Türkiye'nin tamamı için ağustos sonu, ama Akdeniz ve Ege için eylül ortasına kadar tetikte olmakta fayda var."

Bu yıl orman yangınlarının erken başladığını kaydeden Sağlam, özellikle İzmir civarında başlayan yangınlarla beraber yüzlerce yangın çıktığını, yangınlar konusunda herkesin çok dikkatli olması gerektiğini sözlerine ekledi.