Reels izlemek beyni çürütüyor

Avustralya’daki Griffith Üniversitesi ile Çin’deki çeşitli araştırma kurumlarının yaptığı iki ayrı bilimsel çalışma, TikTok ve Instagram Reels gibi kısa videolara yoğun şekilde maruz kalmanın dikkat, karar verme ve duygusal denge üzerinde olumsuz etkileri olabileceğini ortaya koydu.

Griffith Üniversitesi’nden Lan Nguyen liderliğinde yürütülen ve 98 bin 299 katılımcıyı kapsayan 71 araştırmanın analiz edildiği meta-analiz, kısa süreli video (short-form video – SFV) kullanımının özellikle dikkat dağınıklığı, zayıf özdenetim ve artmış stres düzeyi ile anlamlı şekilde ilişkili olduğunu gösterdi. Araştırmada, kısa videoların hızlı ve kesintisiz olarak sunulmasının, kullanıcıların dikkat süresi üzerinde baskı oluşturabileceği değerlendirildi.

Diğer çalışma ise Çin’de Chang Liu ve ekibi tarafından gerçekleştirildi. Fonksiyonel manyetik rezonans görüntüleme (fMRI) tekniğinin kullanıldığı araştırmada, kısa video bağımlılığı belirtileri gösteren katılımcıların, normal kullanıcılara kıyasla kaybetme riskini daha az önemsedikleri ve daha dürtüsel kararlar aldıkları saptandı. Araştırmacılar, bu kişilerin karar verme süreçlerinde rol oynayan bazı beyin bölgelerinde alışılmadık aktivasyon örüntüleri tespit etti.

Bilim insanları, bulguların kısa video tüketiminin özellikle gençler üzerindeki potansiyel etkilerinin daha kapsamlı şekilde incelenmesi gerektiğine dikkat çekti. Uzmanlar, “beynin çürümesi” şeklinde kamuoyunda yer bulan ifadelerin biyolojik olarak doğru olmadığını, ancak yoğun kullanımın bilişsel işlevlerde zayıflama eğilimlerine işaret ettiğini belirtti.

Her iki araştırmanın sonuçlarının, kısa video platformlarının kullanımına yönelik ebeveynlerin, eğitimcilerin ve politika yapıcıların daha dikkatli yaklaşmasına gerekçe oluşturabileceği kaydedildi.