İsrail'in İran'a karşı başlattığı savaşı tüm dünya gibi Türkiye'de yakından takip ediyor. Savaşın Türkiye'yi ekonomik, diplomatik ve güvenlik açısından derinden etkileme potansiyeli taşıyor. Peki bu savaş Türkiye'yi nasıl etkileyecek? İşte detaylar...
1. Ekonomik Etkiler: Enerji Fiyatları, Enflasyon ve Borsa
-
Petrol ve Doğalgaz Fiyatlarındaki Artış:
İran-İsrail savaşının en hızlı etkisi enerji piyasalarında görüldü. Brent petrol fiyatları bir günde %10 artarak 80 dolar seviyesine yaklaştı 111. Türkiye, petrol ihtiyacının yüzde 92'sini ithalatla karşıladığı için bu artış, enflasyon ve cari açık üzerinde baskı oluşturacak. Uzmanlar, Hürmüz Boğazı'nın kapatılması durumunda petrolün varilinin 150 dolara çıkabileceği uyarısında bulunuyor. -
Enflasyon ve Merkez Bankası Politikaları:
Petrol fiyatlarındaki artış, üretici enflasyonunu (ÜFE) doğrudan etkileyecek. TCMB'nin enflasyon hedefleri zorlanabilir ve faiz artırımı gündeme gelebilir. -
Borsa ve Döviz Piyasası:
Jeopolitik riskler nedeniyle Borsa İstanbul sert düşüşler yaşadı. Yatırımcılar güvenli liman olarak altın ve dolara yönelirken, TL üzerinde ek baskı oluştu.
2. Ticaret ve Lojistik: Hürmüz Boğazı ve Tedarik Zinciri
-
Hürmüz Boğazı Riskleri:
İran'ın stratejik su yolu Hürmüz Boğazı'nda gerginlik artarsa, Türkiye'nin Asya ile enerji ve sanayi ticaretinde aksamalar yaşanabilir. Navlun ve sigorta maliyetleri yükselecek. -
İran Üzerinden Orta Asya Ticareti:
Türkiye'nin İran üzerinden yaptığı kara ticareti sekteye uğrayabilir. Özellikle Azerbaycan ve Türkmenistan ile olan ticaret rotaları risk altında.
3. Diplomatik ve Güvenlik Riskleri
-
Denge Politikası ve Arabuluculuk:
Türkiye, hem İsrail hem de İran ile iletişim kanallarını açık tutan nadir ülkelerden biri. Rusya-Ukrayna savaşında olduğu gibi arabuluculuk rolü üstlenebilir, ancak mezhep dengeleri ve iç politika hassasiyetleri nedeniyle bu süreç karmaşık olabilir. -
NATO ve Batı İlişkileri:
Türkiye'nin İran'a yönelik yaptırımlarda Batı ile tam uyumlu hareket etmemesi, ABD ile gerilimi artırabilir. Aynı zamanda İsrail ile normalleşme süreci zarar görebilir. -
Güney Sınırında Güvenlik Tehdidi:
İran destekli milislerin Suriye ve Irak'ta hareketlenmesi, Türkiye'nin güney sınırlarını riske atabilir. Yeni bir mülteci dalgası da gündeme gelebilir.
4. Enerji ve Ulaşım Sektörüne Etkiler
-
Doğalgaz Arzı:
Türkiye, İran'dan doğalgaz ithal ediyor. Savaş nedeniyle enerji arzında kesintiler yaşanırsa, Avrupa'ya alternatif enerji koridoru olma fırsatı doğabilir. -
Havayolu Taşımacılığı:
İran hava sahasının kapanması durumunda Türk Hava Yolları'nın Asya rotaları uzayabilir ve maliyetler artabilir.
5. Sosyal ve Siyasi Yansımalar
-
Toplumsal Kutuplaşma:
Türkiye'de İsrail ve İran politikalarına dair farklı görüşler, toplumsal gerilimi artırabilir. -
Mülteci Akını:
İran'dan kaçabilecek yeni göçmen dalgası, Türkiye'nin demografik ve sosyal yapısını etkileyebilir.
