HAYRULLAH AĞKAŞ
İlimizde Ramazan ayı denilinde çocukların aklına gelen ilk şey şüphesiz ‘Horoz Şekeri’… Uzun yıllardır devam eden ve artık geleneksel hale gelen Horoz Şekeri günümüzde neredeyse unutulmak üzere… İlimizde Horoz Şekeri imalatını yapan sadece birkaç kişi kaldı…
Çocukluğundan beri ilimizde Horoz şekeri imalatı ve satışını yapan Yunus Çınar (52) kendisinin haricinde Sivas’ta bu işi yapan Celal İlter ve Kemal Özkanat’ın kaldığını belirterek, her geçen yıl horoz şekeri geleneğinin biraz daha unutulduğunu belirtti.
Horoz Şekeri geleneğinin yaklaşık 150 yıldır süre geldiğini kaydeden Çınar, 52 yaşında olduğunu ve çok küçük yaşlardan beri bu işi yaptığını kaydetti. Günümüzde horoz şekerine olan ilgili fazlasıyla azaldığını belirten Çınar, Sivas halkına çağrıda bulunarak örf adet ve geleneklerimize sahip çıkmamız gerektiğini belirtti.
Horoz Şekeri’nin geçmişiyle ilgili bilgi veren Celal İlter ise eskiden horoz şekerinin elde yapıldığını ancak son 40 yıldır kalıba dökülerek yapıldığını kaydetti. Rivayetlere göre Horoz Şekeri’ni ilk olarak bir Ermeni kadının yaptığını kaydeden İlter, bu şekerin isminin de erkek çocuklarının Horoz’a benzetilmesi nedeniyle bu ismin verildiği ve sonrasında horoz şekerinin yaygınlaşarak günümüze kadar gelmeyi başardığını kaydetti.
ÖRF VE ADETLERİMİZ
UNUTULUYOR
Dedelerinin zamanında horoz şekerinin Ramazan Ayı’nda çocuklara verildiğini belirten İlter, ‘Eskilerimiz çocuklarımızı oruç tutmaya teşvik etmek amacıyla onlara horoz şekeri verirlermiş. Eskiden insanlar kolilerle horoz şekeri alıp, evlerine gidene kadar çocuklara dağıtırlarmış. Ancak gelinen noktada artık geleneklerimiz, örf ve adetlerimiz unutulmaya başladı. Şu zamanda bile birçok kişi Horoz Şekeri’nin ne olduğunu bilmiyor. Bizlerin bu gibi geleneklerimizi yaşatarak ileriki nesillere aktarmalıyız’ dedi.
Günlük ortalama bin tane horoz şekerinin satışının yapıldığını kaydeden İlter, Ramazan ayı boyunca 30 bin civarında alıcı bulunduğunu kaydetti. Geçtiğimiz yıllara oranla bu rakamların oldukça düşüş gösterdiğini kaydeden İlter, horoz şekerine rağbetin azaldığını vurguladı.
Eskiden horoz şekerinin çörekler üzerine konularak verildiğini kaydeden İlter, ‘Dedelerimiz eskiden horoz şekerini çörek üzerinde verirlermiş. Kaç çocuk varsa o kadar horoz şekeri çöreğin üzerine konularak çocuklara veriliyordu.
KATKI MADDESİ YOK
Horoz Şekeri’nin içerisinde hiçbir katkı maddesi bulunmadığını kaydeden Celal İlter şöyle devam etti:
‘Horoz Şekeri sadece toz şekerden yapılır. İçerisinde başka hiçbir katkı maddesi bulunmaz. İddia ediyorum ki şuan piyasada bulunan fabrikasyon şekerlerden 10 kat daha güzel ve daha sağlıklıdır. O fabrikasyon şekerlerin içerisinde kimyasal maddeler bulunuyor. Ancak Horoz Şekeri’nin içerisinde sadece toz şeker bulunuyor. Bir de kibrit çöpünün ucu kadar limon aroması veya renklendirici koyuyoruz. İçerisinde hiçbir katkı maddesi bulunmayan Horoz Şekeri şeffaf olur. Yani baktığınız zaman arkasını görebilirsiniz.’
KOLİ KOLİ DAĞITIYORDUK
Celal İlter’in açıklamaları esnasında görüşlerini dile getirmek isteyen bir vatandaş ise, ‘5 yıl öncesine kadar Ramazan ayında her gün eve giderken bir koli alıp, çocuklara dağıtarak gidiyordum. O zamanlar ekonomimiz iyiydi. Ancak gelinen noktada ekonomimiz hiç de iç açıcı değil. Artık vatandaşın alım gücü kalmadı. Bu nedenle artık örf ve adetlerimizden de uzaklaşıyoruz’ dedi.