Konuyla ilgili inceleme yapan komisyon hem yasal olarak hem de maddi imkânsızlıklar nedeniyle mümkün olmadığı gerekçesiyle talebi reddetti.
MUSTAFA IŞIK
İl Genel Meclisi Kasım ayı toplantılarında İlimizde faaliyet gösteren bazı sulama birliklerinin Sivas İl Özel İdaresi’ne bağlı olarak faaliyet göstermeleri talep edilmişti.
İl Genel Meclisi Tarım ve Orman Komisyonu konu hakkında yaptığı incelemelerin ardından sulama birliklerinin İl Özel İdaresi’ne bağlı olarak hizmet vermesinin hem yasal olarak hem de İl Özel İdaresi’nin kırsaldaki çalışmalarının çeşitliliği nedeniyle mümkün olmayacağı belirtildi.
İl Genel Meclisi üyeleri de Komisyon raporu doğrultusunda sulama birliklerinin İl Özel İdaresi bünyesinde hizmet vermesinin idareye artı bir külfet getireceği konusunda fikir birliğine vardı. Rapor oy birliğiyle kabul edildi.
Tarım ve Orman Komisyonu Başkanı Nazif Arar konuyla ilgili hazırladıkları rapordu şunları kaydetti:
‘Meclis Başkanlığı tarafından 10.10.2014 tarihinde Komisyonumuza havale edilen ilimizde faaliyet gösteren Sulama Birliklerinin İl Özel İdaresine bağlı olarak faaliyet göstermeleri hakkındaki taleplerini görüşmek üzere Komisyonumuz toplanmıştır.
Sivas Valiliğinin 08.10.2014 tarih ve 8109 sayılı yazılarıyla Meclisimize gönderilen yazıda; 'İlimizde faaliyet gösteren sulama birliklerinden; Kangal Üçöz Göleti Sulama Birliği, Şarkışla Kızılcakışla Göleti Sulama Birliği, Zara Şerefiye Göleti Sulama Birliği, Yıldızeli Topulvurt ve Çağlayan Göleti Sulama Birlikleri, İl Özel İdaresi'ne bağlı olarak faaliyet göstermeyi talep ettikleri belirtilmektedir.
Bahsi geçen konu; komisyonumuzda görüşülmüştür. Konu ile ilgili olarak Sulama Göletlerinin kuruluşu, çalışması ve yükümlülükleri ile ilgili yasal mevzuat incelenmiş, ilgili kumrulardan konu hakkında gerekli bilgiler alınmıştır.
Bu çerçevede; Valiliğimizden talepte bulunan Sulama Birlikleri, DSİ tarafından yapılarak ilgili yöre halkının tarımsal sulaması amacıyla faaliyet gösteren göletler için kurulan birliklerdir. Bu birlikler, 6172 sayılı Sulama Birlikleri Kanunu'na tabi kamu tüzel kişiliği hüviyetinde olup. DSİ’nin bağlı olduğu Bakanlığın idari ve teknik denetimine tabidirler ve mali işleri de Sayıştay tarafından denetlenmektedir. Yine adı geçen Sulama Birliklerinin kullandıkları göletlerin işletmesini yapmakla görevlidirler. Göletlerin balcım onarım hizmetlerinin yürütülmesi ise DSİ Genel Müdürlüğü'nün uygun görüşüyle mevcut tesislerin rehabilitasyonu ya da modernizasyonu ile yeni sulama tesisi inşaatına yönelik faaliyetler yapabilmektedirler.
Bilindiği gibi kırsal kesimdeki tarımsal sulama hizmetleri, DSİ dışında İl Özel İdaresi'nce de gölet ve sulama tesisi yapılabilmektedir. Ancak, İl Özel İdareleri teşkilat kanunu gereği sulama tesislerinde işletmecilik yapmamaktadır. Bu nedenle de, İl Özel İdaresi'nce yapılan tesislerden Belediye mücavir alanı içinde kalanlar ilgili Belediyeye, köylerde kalanlar ise işletmesini yapmak üzere Köy Muhtarlıklarına devredilmektedir.
İdaremizce bu güne kadar hizmet alanımız içerisinde 27 gölet ve 439 küçük sulama tesisi yapılmıştır. Bunlardan Yıldızeli Kaman ve Yusufoğlan 4 Eylül göletleri DSİ sulama sahası içinde kaldığından DSİ’ye diğerleri ise köy muhtarlıklarına ve ilgili Belediyeye işletmesi yapılmak üzere devredilmiştir. Bakım ve onarımları ise İdaremizce yapılmaktadır.
Valiliğimizin ilgili yazısıyla Meclisimize gönderilen Sulama Birliklerinin İl Özel İdaresi'ne bağlı faaliyet göstermesi hususu ise, Sulama Birliklerinin Kuruluş mevzuatı çerçevesinde değerlendirilmesi gerekmektedir.
Sulama Birlikleri'nin 6172 sayılı Kanuna göre kurulan tüzel kişilik oldukları için İl Özel İdaresi'ne bağlı çalışması söz konusu olamaz ve Sulama Birliklerinin yönetiminde olan DSİ'ye ait göletlerin devir işlemleri birbirlerinden farklı konulardır. Sulama tesislerinden hizmet bedeli alınması hususu ise 27 Ağustos 2011 tarih ve 28038 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 'Cazibeli Sulama Tesislerinden Faydalananlardan Hizmet Bedeli Alınmasına Dair
Yönetmelik' esaslarına bağlı olup yönetmeliğin 7. maddesi DSİ, 8 maddesi ise Belediye ve Özel İdareler tarafından hizmet bedelinin tahakkuk ve tahsilatına ilişkin maddeleri içermektedir. DSİ’ye ait göletlerin İl Özel İdare'ye devri hizmet bedeli açısından herhangi bir farklı sonuç içermeyecektir.
Bu çerçevede Sulama Birliklerinin devri ile ilgili talep gerek yasal anlamda gerekse İl Özel İdaresi'nin kırsal hizmet çeşitliliğinin çok olması, bütçe imkânlarının kısıtlılığı nedeniyle yol, içme suyu ve diğer işlemler açısından mümkün gözükmemektedir.’