HAYRULLAH AĞKAŞ
Sivas Vakıflar Bölge Müdürlüğü günlük binlerce kişinin ibadetini yaptığı tarihi Ulu Camii ile ilgili dev bir projeyi hayata geçirmeye hazırlanıyor. Tarihi caminin vakfiyesinde bulunduğu alanın 12 dönüm olduğu belirtilse de, şuanda sadece 6 dönümü ibadet alanı olarak kullanılabiliyor.
Proje kapsamında Ulu Camii’nin vakfiyesinde belirtilen alanlarda kamulaştırma yapılacak ve bu alanlar da camiye dahil edilecek. Cami bahçesine de revaklar ve dükkânlar oluşturulacak.
Önceki gün düzenlenen 2016 yılı 2. Koordinasyon kurulu toplantısında proje ile ilgili bilgiler veren Vakıflar Bölge Müdürü Cemal Karaca, proje ile ilgili görsellerin hazırlandığını ve bölgedeki ev sahipleriyle konunun görüşüldüğünü belirtti.
Proje ile ilgili bilgi veren Karaca, şunları kaydetti:
‘Vakıflar Bölge Müdürlüğü olarak bu dönemdeki en önemli projemiz, şu anda Sivas’ın gündemi olan bir konu. Tarihi Ulu Camii ile ilgili bir modelleme yaptık. İbadet alanı olarak bize ayrılan alan 15 bin metre kare şuanda. Proje kapsamında revaklarla çevrilmiş dükkânlar oluşturulacak. Zira Vakıflar Genel Müdürlüğümüz ‘Herhangi bir yeri niye alalım. Vakıflara akar getirmesi lazım’ dedi. Biz de akar temin ediliyor dedik. Bundan dolayı da kendilerine de Genel Müdürlüğümüzün bunu çözmesi mümkün değil. Konuyu siz şehrimizin büyükleriyle siyasileriyle görüştük. Proje kapsamında kuzeydeki apartmanlar iki sokak geriye doğru alınacak. Onlar kamulaştırılacak mülkiyet itibariyle ibadet alanı olarak gösterilmiş. İbadet alanı olunca da bizim orayı kamulaştırmamız gerekiyor.’
Konuyla ilgili konuşan Sivas Valisi Âlim Barut ise, ‘Bu planı uygulayabilecekseniz biz her türlü desteği veririz’ dedi. Karaca ise siyasi ve bürokratik desteklerle projenin çözüme kavuşacağını kaydetti.
Vali Barut, ‘Aslında Ulu Camii’nin vakfiyesi 12 dönüm. Şu an Ulu Camii’nin fiilen kullanıldığı alan 6 dönüm. Vakfiyesinde 6 dönüm daha yer olduğu halde özel mülkiyetle dolmuş. Gerçekten de bu çok güzel bir proje. Bizde bu konuda üzerimize düşeni yapmaya hazırız. Buradaki özel mülkiyet sorununu da inşallah çözersiniz’ ifadelerini kullandı.
Proje ile ilgili bölgedeki mülk sahipleriyle mutabakata vardıklarını belirten Vakıflar Bölge Müdürü Karaca ise, ‘Buradaki özel mülkiyet sahipleri ile de görüştük, kendileri hazırlık yaptılar veririz dediler’ dedi.
TARİHİ ULU CAMİİ…
‘Anadolu’nun en eski camilerindendir. Camilerin mekân fikrinin gelişmesinde önemli bir basamağı teşkil etmektedir. Avlusuna üç yönden girişli ve düz damlı, dikdörtgen planlı, Kufe tipli camii sınıfına giren ender örneklerdendir. Kubbe fikrinin henüz gelişmediği bir dönemde yapılmıştır. Bazı bilim adamlarına göre Danişmendli dönemi eseri olarak da kabul edilmektedir. Danişmendliler 1085–1178 yıları arasında Sivas, Kayseri ve Malatya’ya yerleşmişlerdir…
Danişmendliler 1178’de Selçuklulara bağlanmasına rağmen adlarına yapılan yapılar yüzyılın sonuna kadar uzanmaktadır. Sivas Ulu Camii’ni de Danişmendli döneminin önemli eserlerinden saymak mümkündür.
1955 yılında yapılan büyük onarım sırasında camiinin inşa ve onarım kitabeleri bulunmuş, yapım tarihi ve yaptıranı ilim alemine tanıtılmıştır. Yapım kitabesi Sivas Müze Müdürlüğü’ndedir. 1120 envanter no’lu, kalkerli taştan, 0. 89 x 0. 49 x 0.17 mboyutlarında, üç satırlık kitabesi şöyledir:
Bu Mescidin yapılmasını din ve dünyanın kıymeti olan adaletli İzzeddin’in oğlu (aziz oldu ve Allah ona yardım etti) Melikşah’ın saltanatları zamanında Allah’ın rahmetine dönecek olan İbrahim oğlu Kızılarslan tarafından Kul Ahi’ye 593 (1196–1197) yılında emretti.
Onarım kitabesi de, Sivas Müze Müdürlüğü’nde 1121 envanter no’da kayıtlıdır. 0.52 x0.35 mboyutlarında, kalkerli taştan, dört satırlık kitabenin ilk satırı okunamamaktadır. Kitabenin okunuşu şöyledir:
Bir gücü ve topluluğu yenen, din ve dünyanın şerefi, fetihlerin sahibi, Allah’ın zayıf kulu, müminlerin Emiri Keyhüsrev oğlu Keykavus Yusuf’un oğlu… 609 (1212) yılında Allah’ın rahmetine kavuştu.
Yapım kitabesinden de anlaşılacağı üzere camii,1196-1197’de II. Kılıç Arslan’ın oğlu Kutbettin Melik Şah’ın saltanatları zamanında Kul Ahi’ye yaptırılmıştır.
İkinci kitabeden de caminin I. İzzettin Keykavus döneminde, 1212 yılında onarıldığı anlaşılmaktadır.
