ERSAN ARSLAN
Sivas Vakıflar Bölge Müdürlüğü, restorasyonu yılan hikâyesine dönen, yanlış proje iddiaları ve uygunsuz onarım çalışmaları gibi birçok iddia ile gündemden düşmeyen Tarihi Gökmedrese için yeni bir sayfa açmaya hazırlanıyor.
20 yıldır restorasyon çalışması gündemde olan Selçuklu’nun eşsiz eserlerinden tarihi medresenin onarım süreci yeniden başlıyor. Edinilen bilgiye göre, 20 yıl önce belediye kanalı ile restore edilmek istenen tarihi yapı, 2006 yılında bu kez bir bankanın sponsorluğunda restore edilmek istendi. Eserin restorasyonu için banka yüklenici firmaya 8 milyon liraya yakın para ödedi, ancak iflas eden firmanın göze görünen tek çalışması tarihi yapıyı çevreleyen sur gibi duvarlar oldu. Proje süreci, yazışmalar, prosedürler, yaşanan gelgitler, takipsizlik ve ilgisizlik yüzünden 20 yılı aşkın süredir adeta kan ağlayan Gökmedrese için, şimdi yeni bir süreç başladı.
BELEDİYE 9 YIL SONRA VAZGEÇMİŞ…
Sivas Vakıflar Bölge Müdürü Ali Veral, Selçuklu Veziri Sahip Ata Fahrettin Ali tarafından 1271 yılında yaptırılan tarihi Gökmedrese için 25 Temmuz’un dönüm noktası olacağını söyledi. 20 yılı aşkın bir süredir çeşitli nedenlerle restorasyonu gerçekleştirilemeyen eserin, aslına ve ruhuna uygun bir şekilde restore edileceğini belirten Veral, büyük sıkıntılar yaşayan ve uzun yıllar restore edilemeyen Gökmedrese’de yaşanan süreç hakkında bilgi verdi.
Veral, ‘1994 yılında Gökmedrese’nin Eğitim, Dökümantasyon, Araştırma ve İnceleme Merkezi olarak kullanılması talep edilmiş ve hazırlanan ön tahsis protokolü Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne (VGM) gönderilmiş. Genel müdürlükçe tahsis protokolü uygun bulunmamış; esere ait projelerin Sivas Belediyesi tarafından hazırlanması durumunda protokolün yeniden değerlendirileceği bildirilmiş. Bunun üzerine Sivas Belediyesi öncülüğünde ve başkanı Sivas Belediye Başkanı olmak üzere Sivas Gökmedrese Tarihi Eserleri Koruma ve Yaşatma Vakfı kurulmuş. Vakıf tarafından Gökmedrese’ye yönelik projeler için İstanbul Teknik Üniversitesi ile protokol imzalanmış ve bu protokol çerçevesinde Sivas Gökmedrese Tarihi Eserleri Koruma ve Yaşatma Vakfı tarafından esere yönelik rölöve, restitüsyon ve restorasyon projeleri İstanbul Teknik Üniversitesine hazırlatılmış. Bu süreç bu şekilde devam etmiş.
Daha sonraki süreçte, proje koruma kurulunda onaylanmış. Ardından Vakıflar Meclisi’nin 21.03.2003 tarih ve 177 sayılı kararı ile Bakanlar Kurulu’nun 04.04.2003 tarih ve 2003/5463 sayılı kararı doğrultusunda 05.05.2003 tarihinde Sivas Belediyesi ile Vakıflar Bölge Müdürlüğü arasında, eserin; Eğitim, Dökümantasyon, Araştırma ve İnceleme Merkezi olarak kullanılması için kesin tahsis protokolü imzalanmış. Ancak, 24.10.2003 tarihinde Sivas Belediyesi, ekonomik yetersizlik ve ödenek sıkıntısı nedeniyle tahsisin iptalini istemiş ve Genel Müdürlüğümüzün 31.10.2003 tarihli onayı ile tahsis protokolü iptal edilmiş’ dedi.
BU KEZ BANKA SPONSOR OLMUŞ…
1994 yılından 2013 yılı sonuna kadarki süreçte, kağıt üzerindeki çalışmalar ve yazışmalardan öteye gidemeyen restorasyon girişimlerinin 2006 yılında bu kez bir bankanın sponsorluğunda gerçekleştirilmek istendiğini ancak bundan da netice alınamadığını belirten Veral, bankanın işi alan yüklenici firmaya yaklaşık 8 milyon lira ödeme yaptığını, ancak firmanın iflas ettiği gerekçesi ile işi yapmadığını söyledi. Bu süreçte sponsor banka ve iflas eden yüklenici firma ile ilgili yazışma ve hukuki süreçlerin neticelenmesinin beklediğini belirten Veral, ilgili banka tarafından 06.02.2013 tarihinde işe ait sözleşmenin feshedildiğinin VGM’ye bildirildiğini bunun üzerine VGM’nin talimatı doğrultusunda Gökmedrese’nin 15.05.2013 tarihinde ilgili bankadan Vakıflar Bölge Müdürlüğü’nce teslim alındığını söyledi. Veral, bu tarihten itibaren Gökmedrese’nin restorasyon sürecinin tamamlanması için çalışmalara başladıklarını ve önemli bir mesafe kat ettiklerini belirterek, proje, restorasyon uygulaması ve çevre düzenleme işinin ihale aşamasına geldiğini söyledi.
25 TEMMUZ’DA İHALEYE ÇIKILACAK…
Sivas’ın sembol değerlerinden tarihi Gökmedrese’nin ihalesinin 25 Temmuz’da gerçekleştirileceğinin müjdesini veren Sivas Vakıflar Bölge Müdürü Ali Veral, ilk önce proje sürecinin değerlendirileceğini, projelerin onay alması durumunda restorasyon ve çevre düzenlemesi çalışmalarının başlayacağını belirtti.
Adeta 20 yıldır eziyet çeken Gökmedrese’nin proje ve restorasyon sürecini titizlikle yürüteceklerini belirten Veral, hataya tahammüllerinin olmadığını belirterek, ‘Biz bu süreci hızlı ve en iyi şekilde geçirmek istiyoruz. Gökmedrese bizim için çok önemli. Bu güzide eseri aslına ve ruhuna uygun olarak restore etmek istiyoruz’ dedi.
VERAL VE EKİBİ SÜRECİ HIZLANDIRDI
2011 yılında Sivas’a atanan ancak, görevi devraldığı bölge müdürü bir çok kez mahkeme kararı ile geri döndüğü için süreklilik arz eden bir çalışma ortaya koyamayan Sivas Vakıflar Bölge Müdürü Ali Veral’ın 2013 yılında bu kez kalıcı olarak Sivas’a atanması restorasyon sürecini hızlandırmıştı. Gökmedrese için yoğun mesai harcayan Veral ve ekibinin üstün gayreti ile tarihi medrese için yeni bir restorasyon süreci başlamış oldu. 25 Temmuz’da ihalesi yapılacak tarihi medresedeki restorasyon çalışmalarının bu kez aksamadan ve titizlikle yürütülmesi ve kısa sürede tamamlanması bekleniyor.
Öte yandan yeni proje ihalesine çıkılması, uzun yıllardır ‘Yanlış proje uygulanıyor’ tartışmalarının yaşandığı Gökmedrese’de rahat bir nefes alınmasını da sağladı. Geride kalan süreçte tarihi eserin restorasyon çalışmalarında beton kullanıldığı, taş kullanılması gereken bölümlerin sac ile kapatıldığı, bir çok bölümün baştan savma, aslına uygun olmayan bir şekilde düzenlendiği iddiaları da dillendirilmişti.
Kentte, Uzun yıllar sürüncemede kalan ve tamamlanamayan birçok proje ve çalışmayı kısa sürede neticelendiren Veral ve ekibinin Gökmedrese’nin restorasyonu konusunda nasıl bir performans ortaya koyacakları merak ediliyor.
