Detoks aslında yeni bir mesaj değil; İnsanoğlu binlerce yıldır vücudunu toksinlerden kurtarmaya çalışıyor. Günümüzde popülerlik kazanan “detoks” ve “detoks diyetleri” gerçekten faydalı mı Kısa süreli de olsa vücudunuzu hırpalıyor musunuz Bu soruların yanıtları ve bilmeniz gerekenler bu yazıda.
Detoks; Detoksifikasyon kelimenin kısaltılışı olan detoks: “toksinlerin uzaklaştırılması” anlamına gelir.
Toksinler; vücudumuz için zararlı etkileri olan sağlığımızı olumsuz etkileyen maddelerin genel adıdır. Toksik maddeleri vücudumuza; besinler, besinlerin işlenmesi süreci, raf ömrünün artırılması için kullanılan kimyasallar, hava-su kirliliği, sigara-alkol-madde kullanımı ve vücuttaki yıkım sürecinde sırasında ortaya çıkan kimyasal ürünler olarak alırız.
Detoks programlarının amaçları nelerdir Detoks mucize mi arınma mı
Günümüzde piyasada sıkça rastladığımız “detoks” programları uygulayıcılarının vücutlarındaki zararlı maddeleri uzaklaştıracağını vaad eder. Detoksların temizleme ve kilo kaybı hedefleri onların tavsiye edilen bir program olduğu anlamına gelmez.
Baş ağrısı, şişkinlik, eklem ağrısı, yorgunluk ve depresyon gibi belirtileri ortadan kaldırmayı amaçlayan detoksun aslında temel hedefi 1 gün, 3 gün, 5 gün, 7 gün gibi sürelerde arınma ve kilo kaybıdır. Peki bu kısa süreli detokslar gerçekten sağlıklı mı Gelin, bu soruların yanıtlarını birlikte arayalım.
“Detoks diyeti” kilo vermeme yardımcı olabilir mi
Kısa vadede kilo vermeye etkisi olabilir. Ancak sadece sebze ve meyve içeren detokslar yetersiz kalori alımı, protein azlığı nedeniyle kas kayıplarına neden olabilir. 4-5 günde 5 kilo verdiren “detoks” ile bu 5 kilo su ve kas kaybı ile gidecektir. Detoks programı sonrasında kısa sürede verilen o kiloları tekrar almak hiç de zor değildir.
Sağlıklı kilo vermek için; yeterli ve dengeli beslenmeye ihtiyacınız olduğunu unutmayın. Diyetin size faydalı olması için genel bir yaşam tarzı inşa etmeniz gerekir, kısa süreli geçici diyetlerle bunu sağlamanız pek mümkün değildir. Detokslar temizleme yapıyor evet, bu size bir veya iki hafta için yardımcı olabilir, ancak uzun vadeli sağlıklı alışkanlıklar kurmak için doğru bir başlangıç yaptığınızı söyleyemeyeceğim.
Bu detoks diyetlerin zararlı yan etkileri var mı
En büyük sorun, yağsız kas kütlesini kaybetmeye neden olmasıdır ki bu gerçekten büyük bir sorundur. Kilo kaybı, aynı zamanda, büyük ölçüde, su ağırlığından olacaktır. Kilo veriyor olabilirsiniz, ama bu vücut kompozisyonuzu geliştirmez. Ayrıca yorgunluk ve zorluk verir, konsantrasyon bozulur ve barsak alışkanlıkları sağlıksız değişiklere zorlanır. Düşük kalorili, tek tip detokslardan sonra vücudunuzun bazal metabolizma hızı düşer. Normal yeme alışkanlığına geri döndüğü zaman daha hızlı kilo almaya başlarsınız.
Vücudumuzun detoksa ihtiyacı var mı
Günümüzden doğal besin bulmak bir hayli zor. İşlenmiş ve doğal olmayan besinlerle ve çevresel faktörlerin de etkisiyle toksik maddelere maruz kalıyoruz. Ancak bu toksik maddelerden detoks ile diyet yaparak kısa sürede kurtulmak için bilinçsizce beslenmek de doğru değildir.
Vücudun kendi detoks sistemi
Aslında vücudunuzda sizin de bilmediğiniz bir yönetim anlayışı ve kendi başına bir detoksifikasyon sistemi ile donatılmış durumda
Cilt: Vücudun en büyük organı; ana işlevi ağır metaller ve kimyasal toksinler bakteri ve virüslere karşı zararlı maddelere karşı bir bariyer oluşturmaktadır.
Solunum sistemi: Burun içindeki kıllar kir tutar. Diğer büyük parçacıklarda içinde imha edilir. Akciğerlerdeki partiküller sayesinde mukusun hava yollarında ilişiği kesilir.
Bağışıklık sistemi: Hücrelerin ve moleküllerin bu zarif sistem ağı yabancı maddeleri tanımak ve onları ortadan kaldırmak için tasarlanmıştır.
Bağırsaklar: İnce bağırsakta gelen besinler önce kana emilir. Parazitleri ve diğer yabancı maddeleri dışarı atar.
Karaciğer: Karaciğer hücreleri ilaçların metabolizmasını düzenleyen ve zararlı kimyasallar ve diğer toksinlerin karşı vücudun savunma önemli bir parçası olan enzim grupları üretir.
Böbrekler: İdrar ile İlaçlar zararlı maddeler ve toksinleri filtreleyerek vücudun dışına taşıyan böbrekler ‘dikkat çekici verimlilikle’ çalışır.
Son Söz ve Size Özel Arındıran Beslenme Tavsiyelerim
Vücudunuz kendini isterse çevreden gelen risklere karşı koruyabilir. Sağlıklı beslenme, yeterli sıvı alımı, düzenli egzersiz, yeterli uykuya dikkat edin ve önerilen tüm tıbbi check-up ları yaptırın. Genellikle sağlıklı iseniz, vücudunuzun güçlü kendi kendini temizleme sistemi sizi korumak için gerekeni yapacaktır. Dengeli ve sağlıklı beslendiğimizde sistem en güzel şekilde işleyecektir. Siz sağlığınıza ve vücudunuza konsantre olun. Aşağıdaki tavsiyelere uyun, detoksa ihtiyacınız olmayacak;
- Günde 8-10 bardak su için.
- Sıvı alımını sağlıklı sıvıları; gazsız, şekersiz, yapay olmayan, taze sıvıları tercih ederek artırın.
- Gaz kaynaklı şişlikleriniz oluyorsa, yemeklerinizi iyi çiğneyin. Yemeklerden sonra rezene çayı içmeye çalışın.
- Sigara ve alkol kullanmayın veya en aza indirin.
- Stresten mümkün olduğunca uzak durun.
- Hareket edin, spor yaparak terleyin. Ter atmak en iyi detoksifikasyon şeklidir.
- Meyve ve sebzeyi günde 6-7 porsiyon tüketin. Kabızlık sorununuz varsa onu da çözecektir.
- Meyveleri kabuklarıyla birlikte tüketin.
- Kurubaklagiller bağırsak temizliği için önemli bir gruptur. Sofralarınızda sık sık yer verin.
- Besinleri pişirirken, mangal, işleme, direkt ateşe tutarak pişirme yöntemlerini tercih etmeyin. Haşlayın, sebzeyle ve sebze suyuyla pişirin, fırınlayın.
- Her besin grubundan yeterli ve dengeli tükettiğinize emin olun.
- Prebiyotik ve probiyotik içeren ürünleri tüketin; yoğurt, ayran, kefir, müsli gibi.
- Bitki çayları kullanırken bağırsak floranızı bozmayacak olanları ölçülü olarak tüketin. Rezene, nane, kekik, ıhlamur gibi bitki çaylarını tüketebilirsiniz.
- Rafine edilmiş, işlenmiş besinleri daha az tercih edin. Kabuklu pirinç, bulgur, tam tahıllı ekmekler gibi daha saf ürünleri daha çok tüketin.
- Aşırı kafein ve beyaz şeker tüketimine dikkat edin. Ne kadar az tüketirseniz o kadar sağlıklı ve mutlu olursunuz.
- Doğal besinler tüketmeye çalışın.
- Beslenmeniz tıpkı parmak iziniz gibi size özeldir. Beslenme gereksiniminizi beslenme uzmanı ile öğrenin.
