SERCAN ÇETİNEL
Zekat Nedir? Kimler zekat vermekle yükümlüdür? Zekatta borç miktarı neye göre hesaplanır? Nisap miktarı nedir? Taksitli zekat verilir mi? Tüm bu soruların cevabını İmranlı ilçe Vaizi Abdulbaki Karademir yanıtlayarak, zekat’ın önemi hakkında açıklamalarda bulundu.
‘ZEKAT MALIN TEMİZLENMESİDİR’
Zekat vermenin bir çok ayette farz olduğu veya verilmesi gerektiğinin olduğunu söyleyen Vaiz Abdulbaki Karademir, zekat malın temizlenmesidir vurgusunu yaparak şu ifadelere yer verdi:
‘Zekat, aslen malın temizlenmesi demektir. Zekat, belirli bir malın bir kısmını Allah rızası için dinen zekat vermekle yükümlü olan kişilerin, Kuran’ da belirlenmiş olan zekat alabilecek kişilere malının belirli bir kısmını vermesi demektir.
Kuran’da zekat bir çok ayette geçmektedir. Mesela Bakara Suresi 43.ayet, Hac Suresi 78. Ayet, Nur Suresi 56.ayet, Mücadele Suresi 13.ayet gibi birçok ayette zekat vermenin farz olduğu veya verilmesi gerektiği ayetlerde geçmektedir.’
ZEKAT KİMLERE FARZDIR?
Kimlerin zekat verebilir sorusuna yanıt veren Vaiz Abdulbaki Karademir, ayrıca zekat hesaplamadaki borç hesaplama olayına da değinerek, şöyle devam etti:
‘Zekât kimlere farzdır. Zekât Müslüman olan, hür olan, akıllı olan herkese farzdır. Borcundan ve asli ihtiyaçlarından fazla mala sahip olması gerekiyor. Yani borcunu çıktıktan sonra yani asli ihtiyaçlarını çıktıktan sonra hesap miktarı dediğimiz kazanç sağlayıcı nitelikte olan ve üzerinden 1 yıl geçmiş olan mallara zekât verilir.
Burada ki borçlar şunları kapsıyor. Kişinin geçimini sağlayacağı her şey borç kapsamına girer. Yani kişinin geliri ve gideri var. Gelirinden giderini çıktığımız zaman elde kalan parayı konuşuyoruz. Bu para üzerinden 1 sene geçtikten sonra bunun zekatını vermek gerekiyor. Yani bir kimse evinin iaşesini anca geçindirebiliyorsa, kenara para koyamıyorsa bu kişiye biz zengin demiyoruz. Bu kişi zekat vermekle sorumlu değil. Zekat verecek kişi aslı ihtiyaçlar, evinde bakmakla yükümlü olduğu her ferdin ihtiyaçlarını çıktıktan sonra elinde kalan paranın zenginlik miktarının üstünden olup bunun üzerinden 1 sene geçmesi gerekiyor.’
‘NİSAP MİKTARI VARDIR’
Nisap, asgari zenginlik ölçüsü şeklinde tanımlanabileceğini söyleyen Vaiz Abdulbaki Karademir, bir kimsenin zekat, sadaka verebilmesi veya kurban kesebilmesi için gerekli mal ölçüsüne nisap denir diyerek şunları kaydetti:
‘Nisap miktarı dediğimiz olay, bir kimsenin zekat verebilmesi, sadaka verebilmesi, kurban kesebilmesi için sahip olması gereken mal ölçüsüne denir. Asgari zenginlik ölçüsü şeklinde de tanımlanabilir. Hadislerde belirlenen nisap miktarı da, altın için 80.18 gram olarak belirlenmiş. Yani bir kimse 80.18 gram altından fazlasına sahipse tabi bu dediğim gibi borçları çıktıktan sonraki miktar. Eğer 80.18 gram ise o zaman o kimse altın üzerinden zekat vermesi gerekir. Bunun dışında bakılan, beslenen, kar elde edilen küçükbaş hayvan olan koyun keçi için nisap miktarı 40’tan başlar. 40’tan 120’ye kadar 1 koyun veya 1 keçi verilir. 120’den 200’e kadar 2 koyun veya keçi verilir. Sığır gibi büyükbaş hayvanlar için hesaplama ayrıdır. 30’dan 39’a kadar mesela 1yaşında bir erkek veya dişi dana verilir. Veya devenin zekatı farklıdır. 5 deveden fazla olması gerekir ki zekata tabi olasın. Bunun gibi nisap miktarları vardır.’
ZEKAT TAKSİTLER VERİLEBİLİR Mİ?
Hem tek seferde hemde taksitler ödenmesinde bir sakınca olmadığını söyleyen Vaiz Abdulbaki Karademir, ‘Aslı olan kişinin üzerine gereken zekatı tek seferde ödemesidir. Bu yüzden zekat bir defa da ödenebileceği gibi taksitle de ödenebilir’ ifadelerini kullandı.
