
Şeyma Kayaş
GÜNEŞ, CİLT VE BESLENME: IŞIĞA KARŞI İÇTEN KORUNABİLİR MİYİZ?
Yaz aylarında güneş ışınlarının etkisi artarken, cildimiz bu yoğun ışığa karşı doğal savunmalarını güçlendirmeye ihtiyaç duyar. Güneşten gelen ultraviyole (UV) ışınları, uzun vadede cilt yaşlanmasına, lekelenmelere ve hatta cilt kanserine kadar varan ciddi sorunlara yol açabilir. Peki, yalnızca dışarıdan sürdüğümüz güneş kremleriyle mi korunabiliriz? Beslenmenin bu süreçteki rolü nedir?
Bilimsel araştırmalar, bazı besin öğelerinin güneşe karşı içten bir koruma sağlayabileceğini gösteriyor. Bu koruma, esas olarak antioksidanların serbest radikalleri nötralize etme yeteneğine dayanıyor. İşte cildi UV ışınlarına karşı destekleyen güçlü antioksidanlar ve doğal kaynakları:
Beta Karoten: Doğal Güneş Kalkanı
Beta karoten, özellikle havuç, tatlı patates, kabak, kayısı ve ıspanak gibi turuncu ve koyu yeşil sebzelerde bolca bulunur. Uzun süreli beta karoten alımı, UV kaynaklı cilt hasarlarını azaltabilir (Krutmann et al., 2008).
Nasıl tüketebiliriz?
Haftada 3–4 gün 1 adet orta boy havuç çiğ olarak tüketilebilir. Haftada 1–2 kez fırınlanmış tatlı patates tercih edilebilir. Mevsiminde taze kayısı veya ölçülü miktarda kuru kayısı ara öğün olarak kullanılabilir. Ispanak ve benzeri yeşil yapraklı sebzeler ise haftada birkaç kez yemeklerde yer almalıdır.
Likopen: Kırmızı Güç
Domatesin kendine özgü kırmızı rengini veren likopen, güçlü bir antioksidandır. 10–12 hafta düzenli tüketim sonrası UV ışınlarına karşı ciltte daha az hasar meydana geldiği gösterilmiştir (Stahl & Sies, 2002).
Nasıl tüketebiliriz?
Günde 1 adet domates salatada yer alabilir. Haftada 2–3 kez pişmiş domates (örneğin menemen, domates sosu ya da salça içeren yemekler) tüketmek likopen emilimini artırır. Kahvaltılarda domates salçası ya da közlenmiş biberli-domatesli tarifler de faydalı olabilir.
C Vitamini: Kolajen ve Onarım Desteği
C vitamini yalnızca bağışıklığı değil, kolajen üretimini de destekleyerek cilt elastikiyetini korur. UV maruziyeti sonrası oluşan oksidatif stresin azaltılmasında etkilidir (Pullar et al., 2017).
Nasıl tüketebiliriz?
Günde 1 kivi veya yarım kırmızı biber yeterli C vitamini sağlar. Maydanoz, yeşil biber, çilek ve narenciye grubu meyvelerle günlük alım kolayca sağlanabilir. C vitamini ısıya duyarlı olduğu için mümkün olduğunca çiğ tüketim tercih edilmelidir.
E Vitamini: Hücre Zarı Koruyucu
E vitamini, özellikle bitkisel yağlar ve yağlı tohumlarda bulunur. Cilt hücre zarlarını UV’ye bağlı oksidatif strese karşı korur (Fuchs & Kern, 1998).
Nasıl tüketebiliriz?
Günde 10–15 adet çiğ badem veya 1 yemek kaşığı ay çekirdeği tüketilebilir. Salatalara zeytinyağı eklemek faydalıdır. Haftada 1–2 kez avokado ara öğün ya da kahvaltıya eklenebilir.
Sadece güneş kremine değil, tabağınıza da yatırım yapın! Havuç, domates, biber gibi renkli sebzeler yalnızca gözünüze değil, cildinize de iyi gelir. Yaz boyunca sofranızda doğanın koruyucu gücüne yer açın; cildiniz size yıllar içinde teşekkür edecek. Unutmayın, içten gelen güzellik en kalıcı olanıdır. Tabağını renklendir, cildini güçlendir.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.