Yeni bir hayata merhaba derken, kendi bedeninde tanımadığın bir dönem başlıyor olabilir. Doğum sonrası kilo vermemek birçok kadında hayal kırıklığına, hatta suçluluk duygusuna yol açabiliyor. Peki bu süreçte kilo verememek “anormal” mi? Hayır. Aslında çoğu zaman vücudun yaptığı bilinçli bir savunma.

Doğum sonrası kilo vermek sandığımız kadar basit bir “az ye, çok hareket et” meselesi değil. Vücudun bu dönemde farklı öncelikleri, hormon dengeleri ve iyileşme ihtiyaçları oluyor. Bu yazıda, işte tam da bu görünmeyen ama çok etkili nedenlerden bahsedeceğim.

1. Vücudun İlk Hedefi Kilo Kaybı Değil, Doku Onarımıdır

Doğum, vücutta ciddi bir fizyolojik yıkım yaratır: rahim kaslarının toparlanması, doğum kanalının iyileşmesi, bağ dokuların yeniden yapılanması... Bu sürecin tamamlanması için enerji gerekir. Bu nedenle vücut ilk aylarda yağları yakmak yerine onları koruma eğilimindedir.

2. Prolaktin Hormonu ve Yağ Tutulumu

Emziren kadınlarda yüksek salgılanan prolaktin, süt üretiminin yanında yağ depolanmasını da teşvik eder. Yapılan araştırmalar, özellikle karın ve kalça çevresinde doğum sonrası yağ birikiminin bir kısmının süt üretimini sürdürebilmek için bilinçli olarak tutulduğunu gösteriyor.

Yani vücut: “Bu yağı tutmalıyım, çünkü süt yapacağım,” der. Bu mekanizma milyonlarca yıl öncesine dayanır ve hâlâ geçerlidir.

3. Uyku Eksikliği ve Kortizol

Doğum sonrası dönemde kaliteli ve kesintisiz uyku çoğu zaman mümkün değildir. Uyku eksikliği, kortizol seviyelerini artırır. Kortizol yüksekliği ise iştah artışı, kan şekeri dengesizliği ve karın bölgesi yağlanmasıyla doğrudan ilişkilidir.

Uyumayan beden, yağ yakmak yerine hayatta kalmaya çalışır. Bu nedenle kilo verme hızı yavaşlar.

4. Tiroid Fonksiyonlarındaki Geçici Dalgalar

Doğumdan sonraki ilk 6 ayda, özellikle Hashimoto tiroiditi riski taşıyan kadınlarda tiroid fonksiyonları geçici olarak yavaşlayabilir. Bu duruma postpartum tiroidit denir. Sessiz ilerleyebilir ve yorgunluk, halsizlik, kilo verememe gibi belirtilerle kendini gösterebilir.

5. Psikolojik Etkenler: Yeterlilik Hissi, Sabırsızlık ve Beden Algısı

Doğum sonrası dönemde kadınların büyük bir kısmı, sosyal medya kaynaklı beden baskısı altındadır. “Bir ayda eski haline dönen” influencer'larla kıyas, bu sürecin doğallığını unutturur. Oysa araştırmalar, doğum sonrası fazla kiloların ilk 6 ayda %50’sinin verilebildiğini, kalan kısmının ise genellikle bir yıl içinde kaybedildiğini gösteriyor.

6. Enerji Açığına Değil, Kaliteye Odaklanılmalı

Kaloriyi sert şekilde düşürmek, süt üretimini olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle doğum sonrası dönemde kilo vermeye çalışılırken hedef kalori kısıtlaması değil, dengeli ve yeterli beslenme olmalıdır.

Öneriler:

• Ana öğünlerde kaliteli protein (yumurta, yoğurt, mercimek)
• Ara öğünlerde süt yapımını destekleyen sağlıklı yağlar (ceviz, zeytinyağı)
• Rafine karbonhidratlar yerine tam tahıllar
• Bol sebze, su ve kısa yürüyüşler

Doğum sonrası kilo verememek bir sorun değil, bir süreçtir. Vücudun önceliği hayatta kalmak, iyileşmek ve süt üretmektir. Bu dönemde sabır, şefkat ve bilinçli beslenme en büyük destekçilerdir. Kendinizi hızla eski halinize döndürmeye değil, yeni halinize güçlü bir şekilde adapte olmaya odaklanın. Kilo verme bu sürecin doğal sonucu olarak gelecektir.