Kendimizi, çocuklarımızı ve ailemizi, şahsi, sosyal ve kültürel anlamda eğitmek ve geliştirmek, insanî görevlerimizin en mühim olanlarındandır. Bu vazifemizi sadece düz anlatım yoluyla veya sadece bir film, video ve benzeri vasıtalarla yerine getirmeye çalışırsak, pek başarılı olamayız.
İşte bayramlar, bu konuda etkili ve başarılı olabilmemiz için, 'sosyalleşme' de denilen beşeri münasebetlerimizin gelişmesi için, asla kaçırılmaması gereken fırsatlardandır.
Çünkü bu sürecin/vetirenin içinde; ticarî hareketlilikten tutunuz da; misafir karşılamak ve ağırlamak için ev, oda, mekan ve elbiselerin temizliğine ve hazırlığına; küskünlerin barışması, barıştırılması için planlar yapılmasına ve uygulanmasına; sılayı rahim, yani akraba ve yakınların ve de büyüklerin, ihtiyarların, hastaların, kimsesizlerin ve yoksulların ziyaret edilmesine; çocukların sevindirildiği sevgi ve saygı ortamlarının oluşmasına; yakın tarihte sevdikleri vefat etmiş olanların, onların yokluğundan dolayı kendilerini yalnız hissedip üzülmemeleri ve üzüntülerini paylaşmak için, öncelik vererek ziyaret edilmelerine; misafirlere yapılan ikramlara; fakirlere yardım elinin uzatılmasına, paylaşma ve hediyeleşmeye varana kadar; saymakla bitiremeyeceğimiz derecede, insanın insana en üst seviyede değer verdiği tavır ve davranışların sergilendiği, hoş, mübarek, samimi, bereketli ve sıcak iklimler vardır..
Bayramın birinci ve ikinci gününün nisbeten sakin geçen görüşmeleri ve son günündeki, 'bayramlaşmadığım veya iadeyi ziyarette bulunmadığım kalmasın' düşüncesinin tatlı telaşı da dahil olmak üzere, bütün bu sosyal/içtimai münasebetler bize;
Aile ve akraba bütünlüğünün korunması ve perçinlenmesi; kültürel ve ahlaki yozlaşmanın engellenmesi; hasmane iç ve dış yeltenmelerin cesaretinin kırılması ve asimilasyon planlarının suya düşürülmesi; birlik ve beraberliğimizin gelişmesi; adabımuaşeret, yani görgü, nezaket, terbiye ve güzel ahlak kurallarımızın yerleşmesi; bu mutlu ve güçlü birlikteliğimizin hazzını yaşayan çocuklarımızın ve gençlerimizin, alkol, sigara, uyuşturucu, fuhuş, şiddet, terör ve tembellik gibi her türlü zararlı alışkanlıklardan uzak durma ve bunlardan kendilerini koruma iradesini güçlendirme gibi, daha nice büyük kazançlar da sağlayacaktır.
İşte bu paylaştıkça büyüyen kazançlara, ailece tam manasıyla hissedar olmak istiyorsak;
Bayram ziyaretlerimizi çocuklarımızla, gençlerimizle birlikte yapalım;
Kurban bayramı ve diğer bayramların her ortamında çocuklarımız da bulunsunlar, bunun hiçbir zararı yok. Bazıları, 'çocuklar burada bulunmasınlar', 'bayramda tatile çıkacağım', 'çocukları götürmeyelim', 'gençleri serbest bırakalım' diyerek, hareket eder; çocukları bu fayda ve mutluluklardan mahrum ederler. Hangi amaç ve niyetle söylemiş olurlarsa olsunlar onlara, bayramların nasıl yaşanılması ve dîni vecibelerimizi nasıl yerine getirmemiz gerektiği, faydaları, uygun bir lisanla anlatılmalıdır.
Şunu hiçbir zaman unutmayalım ki; mutlu, bereketli, başarılı, kuvvetli yaşantılar insanlar için nasıl ki varsa; sıkıntılı, üzüntülü, fakir, güçsüz, kan ve gözyaşı dökülen, savaşlı yaşantılar da, insanlık tarihinin başından bu güne kadar, bugün ve bu günden sonra da, insanla birlikte var olmaya devam edecektir. Zamanını, mekanını ve coğrafyasını insanlar bilemez, Yaratan Allah (C.C) tayin ve takdir eder; biz sadece tahminde bulunabiliriz. Bu gerçeği hepimiz biliyoruz, çocuklarımız ve gençlerimiz de bilmeli, kabullenmeli ve her bakımdan hazırlıklı olmalıyız.
Çok şükür ki barış ve huzurun hakim olduğu bir ülkede ve zamanda yaşıyoruz. Bunun kıymetini bilmeliyiz. Bayramlarımızı da bize yakışır şekilde, dînimizin kaidelerine uyarak, çocuklarımızı da yanımıza alarak, tadını çıkara çıkara, sevinç ve coşkuyla kutlamalıyız.
Bayramın ve bayram ziyaretlerinin, aile ve çocuk eğitim için en kıymetli süreçlerden biri olduğunun farkında olarak;
Bayram alış verişlerini çocuklarımızla birlikte yapalım ki; çocuklarımız alış veriş yapmayı, para harcamayı, esnaf müşteri ilişkilerini, ticareti öğrensinler;
Kurban kesme vecibesini çocuklarımızla birlikte yerine getirelim ki; et gıdasının sofraya gelene kadar ki merhalelerini, islami usulü, merhameti, tahammülü, gerçekleri kabullenmeyi öğrensinler;
Kurban paylarını çocuklarımızla birlikte ayıralım, dağıtalım veya kabul edelim ki; paylaşmayı, yardımlaşmayı, ikram etmeyi ve cömertliği öğrensinler ve alışsınlar.
Bayram temizliğini, ev, elbise, çamaşır ve vücut temizliğini, bayram yemek ve tatlılarını çocuklarımızla birlikte yapalım ki; tertipli, temiz ve düzenli olmayı öğrensin, alışsın ve onun hazzını yaşasınlar; bu yönde becerileri gelişsin,
İbadetlerimizi çocuklarımızla beraber yapalım ki; verdiği nimetler için Allah'a (C.C) şükretmeyi, ibadet ve dua etmeyi, ahlakını güzelleştirmeyi, ruhunu gıdalandırmayı öğrensinler;
Âhirete intikal etmiş olan geçmişlerimizin kabirlerini çocuklarımızla birlikte ziyaret edelim ki, vefa duygusunu hissetmenin haklı gururunu yaşasınlar, ecdadımıza saygı duysun, önem versin ve bu vazifeyi onlar da ihmal etmesin, devam ettirsinler.
Aile büyüklerinden başlamak üzere büyüklerimizi, ihtiyarlarımızı, hastalarımızı, akraba ve yakınlarımızı çocuklarımızla birlikte ziyaret edelim ve büyüklerimizin elini öpelim ki; onları hoşnut etmeyi, mütevazı olmayı, kibrimizi kırmayı, hal hatır sormayı, mutlulukları ve üzüntüleri paylaşmayı, sohbet etmeyi; birbirimize küskün kalmamamız ve ayrım yapmamamız gerektiğini öğrensinler. Sağlıklı insan ilişkilerinin, birlik ve beraberliğin, sevmenin ve sevilmenin, saygının/hürmetin ve saygınlığın nasıl tesis edildiğini ve bunların insanları çok mutlu ettiğini görsün, hissetsin ve yaşasınlar. Sılayı rahim emrinin yerine getirilmesinin önemini anlasınlar. Böylece, kendileri de bunu devam ettirmenin azmine sahip olsunlar.
Misafirlerimizi çocuklarımızla birlikte karşılamalı, ağırlamalı ve ikramlarda bulunmalıyız ki; sofra kurma, hizmet etme, ağırlama, ikram etme gibi becerileri gelişsin; kibarlık, görgü ve nezaket kurallarını öğrensin ve tatbik etsinler.
Yani kısacası bayramlarımız, çocuklarımıza ve gençlerimize medeni olmayı, hayatı doğru yaşamayı, kültürümüzü, inançlarımızı, adamlığı, insan olmayı, mutlu olmayı öğretmek, onları bu yönde terbiye etmek için çok önemli fırsat zamanlarıdır.
Kurban bayramınız mübarek olsun. Bu bayram ve bütün bayramlarımız, İslam alemine ve bütün insanlara hayırlara vesile olsun İnşallah.