Geçen yazımızda eğitim yönetimi ve liderlikten bahsetmiştik. O yazının devamı niteliğinde liderlik ve yöneticilik arasındaki farklılıkları ortaya koymaya çalışacağız.
Tüm kurum ve kuruluşlarımızda olması gerektiği gibi okullarımızda da eğitimi yönetecek liderlere ihtiyaç vardır. Rutini devam ettirme gayreti içerisinde olan yöneticilerin yaptığı işlerde sadece prosedürleri yerine getirmekten öteye geçemediklerini görmekteyiz. Oysa geleceğin inşa edildiği eğitim kurumlarında fark oluşturacak, okulu dört duvar arasından kurtaracak, çalışanlara ve öğrencilere ufuk kazandıracak liderlere ihtiyaç vardır. Bu bağlamda genel olarak liderlik ve yöneticilik arasındaki farklılıklarla ilgili bir değerlendirme yapılacak olursa; ?Liderlik, yöneticilikle eşanlamlı bir kavram değildir. Yönetimin özünde otorite, emir verme, rasyonalite, kurallar, prosedürler, kontrol yer aldığı halde; liderliğin özünde temelde, yaratıcılık, belirsizliklerle baş etme, risk alma, duygusallık, değerler, meydan okuma gibi konular öne çıkmakta; esas itibariyle de insanların duygu ve düşüncelerini belli hedeflere dönük olarak etkileyip yönlendirebilme konusu önem kazanmaktadır. Bu durum, liderin yöneticiden farklı bazı özellik, yeterlik ve güçlere sahip olmasını gerektirmektedir.?
?Liderlik, yöneticilik anlayışının bittiği yerde başlar. Bu nokta, ödül ve ceza, kontrol ve inceleme sistemlerinin yerini yenilikçiliğe, bireysel özelliklere ve cesaretli adımların özendirilmesine bıraktığı yerdir.?
Yönetici ve lider arasında bir karşılaştırma yapıldığında ikisi arasında başlıca şu farklılıklar göze çarpmaktadır.
1- Yönetici idare eder; lider yenilik yapar,
2- Yönetici bir kopyadır; lider ise orijinaldir,
3- Yönetici mevcudu muhafaza eder; lider geliştirir,
4- Yönetici sistem ve yapı üzerinde; lider insanlar üzerinde yoğunlaşır,
5- Yönetici kontrole güvenir; lider güven telkin eder,
6- Yönetici kısa vadeli düşünür; lider uzun vadeli düşünür,
7- Yönetici ?nasıl ve ne zaman?; lider ise ?ne, niçin? sorularını sorar,
8- Yönetici, kâr-zarar bağlamında düşünür; liderin gözü ufukları tarar,
9- Yönetici taklit eder; lider meydana getirir,
10- Yönetici statükoyu kabullenir; lider ona meydan okur,
11- Yönetici iyi bir askerdir; lider başına buyruk kişidir,
12- Yönetici işleri doğru yapar; lider doğru işi yapar,
13. Yönetici, yapıyı korumayla ilgilenir; lider, değişmeyle ilgilenir.
14. Yönetici, yöneticidir; lider, yönlendiricidir.
15. Yönetici, yazılan konuşma metnini okur; lider, konuşma metnini kendisi yazar.
16. Yönetici, bürokratik otoriteye dayanır; lider, moral otoriteye dayanır.
17. Yönetici, mutlu topluluğu korur; lider, izleyenlere mücadele ruhu aşılar.
18. Yönetici, liste ve bütçe sahibidir; lider, vizyon sahibidir.
19.Yönetici, ödül ve cezaya dayalı gücü vardır; lider amaca dayalı gücü vardır.
20. Yönetici, denetler; lider, güdüler.
21. Yönetici, düzenler; lider, ilham verir.
22.Yönetici, eşgüdümler; lider, aydınlatır.
23. Yönetici koltuğunu sağlama almak için, astların kendilerini geliştirmesini engeller; lider, astların kendilerini geliştirmesini teşvik eder, bildiklerini astlarına öğretir.
Sonuç olarak tüm yöneticiler lider değildir; ancak yöneticiler gayret ederse aynı zamanda birer lider olabilirler. Eğitimin her kurumunda gerçek liderleri, bu liderleri seçip ortaya çıkaracak hakkaniyetli liderleri görebilmek umuduyla?